Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται προ της μεγαλύτερης ανάπτυξής της εδώ και πενήντα περίπου χρόνια, αλλά οι διαφορές και οι ελλείψεις μπορεί να σημάνουν αργή επιστροφή στα προ-πανδημίας επίπεδα.
Οι ΗΠΑ ηγούνται της εξάμηνης συνάντησης του ΔΝΤ, με τρισεκατομμύρια δολάρια σε κίνητρα και ταμεία ανάκαμψης, και επιστρέφουν στο προσκήνιο του προστάτη της παγκόσμιας οικονομίας, μέσω της τακτικής του Τζο Μπάιντεν ο οποίος παράτησε το δόγμα “America First” του προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ.
Η Κίνα είναι και αυτή οδηγός των τεκταινόμενων, ποντάροντας στην περσινή της επιτυχία στην καταπολέμηση της πανδημίας.
Παρόλα αυτά, σε αντίθεση με την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, η ανάκαμψη φαίνεται πολύ άνιση, λόγω κυρίως της ανισότητας των εμβολιασμών και της διαφοράς των οικονομικών μέτρων στις διαφορετικές περιοχές του πλανήτη. Ανάμεσα στις πληγείσες βρίσκονται οι αναπτυσσόμενες οικονομίες και η Ευρωζώνη, με τη Γαλλία και την Ιταλία να επεκτείνουν τα lockdown λόγω της αύξησης των κρουσμάτων.
Θα μπορούσε, λοιπόν, να πάρει αρκετά χρόνια πριν την επιστροφή πολλών χωρών σε επίπεδα προ-πανδημίας, τη στιγμή που οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν ήδη ξεκινήσει. Μέχρι το 2024 η παγκόσμια παραγωγή θα υστερεί 3% σε σχέση με την αντίστοιχη πριν τον κορωνοϊό, ενώ οι χώρες που βασίζονται στον τουρισμό θα υποφέρουν πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Η διαφορά στα δεδομένα αυτή είναι φανερή. Τη στιγμή που οι ΗΠΑ επιδεικνύουν ανάπτυξη, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Βρετανία και Ιαπωνία δείχνουν το αντίθετο. Στις αναπτυσσόμενες αγορές, η Κίνα ξεπερνά κατά πολύ τη Βραζιλία, τη Ρωσία και την Ινδία.
Συνολικά για το 2021, το Bloomberg Economics προβλέπει ανάπτυξη 6,9%, τη μεγαλύτερη από τη δεκαετία του 1960.
Πολλά θα κριθούν στο κατά πόσο γρήγορα θα μπορέσουν οι χώρες να εμβολιάσουν τον πληθυσμό τους, ενώ το ρίσκο έγκειται στο ότι όσο υπάρξει μεγαλύτερη καθυστέρηση, τόσο θα υπάρξει και μεγαλύτερη απειλή λόγω των νέων μεταλλάξεων.
Το Bloomberg Vaccine Tracker δείχνει πως αν και οι ΗΠΑ έχει εμβολιάσει περίπου το ¼ του πληθυσμού της, η ΕΕ δεν έχει φτάσει ακόμη το 10%, ενώ τα ποσοστά στο Μεξικό, τη Ρωσία και τη Βραζιλία βρίσκονται κάτω από το 6%. Στην Ιαπωνία, υπό του 1%.
Το πρώην στέλεχος της Fed, Νέιθαν Σιτς αναφέρει πως οι ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της ψηφιακής συνόδου κορυφής του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, θα υποστηρίξουν πως δεν είναι η ώρα για περιορισμό των οικονομικών κινήτρων των λοιπών οικονομιών.
Το επιχείρημα αυτό προορίζεται κυρίως για την Ευρώπη, και ιδιαίτερα τη Γερμανία η οποία έχει μακρά ιστορία οικονομικής λιτότητας. Το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ ευρώ δεν αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2021.
Οι ΗΠΑ, όμως, αναμένεται να χρειαστεί να υπεραμυνθούν των τοποθετήσεών τους, αφού έχουν ήδη τεράστια εθνικά αποθέματα εμβολίων.
Αν και η ολοένα και γοργότερα αναπτυσσόμενη οικονομία των ΗΠΑ θα κληθεί να οδηγήσει την παγκόσμια ανάκαμψη, μπορεί να υπάρξουν και προβλήματα λόγω της αύξησης του κόστους δανεισμού, ιδιαίτερα από οικονομίες με ανοιχτές πληγές και μέτωπα.
«Το πλάνο του Μπάιντεν είναι δίκοπο μαχαίρι» ανέφερε ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Μώρι Ομπστφελντ, ο οποίος βρίσκεται πια στο Peterson Institute for International Economics της Ουάσινγκτον. Η αύξηση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων των ΗΠΑ «περιορίζουν τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, ενώ δημιουργούν προβλήματα για την βιωσιμότητα του χρέους χωρών που έχουν υπερχρεωθεί στην προσπάθειά τους για καταπολέμηση της πανδημίας».
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan Chase & Co, Μπρους Κάσμαν ανέφερε πως η διαφορά μεταξύ της ανάπτυξης των ΗΠΑ και των αναπτυσσόμενων οικονομιών έχει φτάσει σε ρεκόρ εικοσαετίας. Αυτό οφείλεται στις διαφορές της παροχής εμβολίων αλλά και των διφορούμενων οικονομικών πολιτικών των διαφορετικών χωρών.
Εχοντας μειώσει τα επιτόκια και έχοντας ξεκινήσει προγράμματα αγορών, οι κεντρικές τράπεζες διαφέρουν στην προσέγγισή τους, με μερικές να αυξάνουν τα επιτόκια είτε λόγω του πληθωρισμού είτε για την πρόληψη εκροών κεφαλαίου. Τουρκία, Ρωσία και Βραζιλία αύξησαν τα επιτόκια τον προηγούμενο μήνα, με την Fed και την ΕΚΤ να υποστηρίζουν πως δεν πρόκειται να προχωρήσουν σύντομα σε τέτοια βήματα.
Ο Ρομπ Σουμπαραμάν, επικεφαλής του global markets research στη Nomura Holdings στη Σιγκαπούρη, υποστηρίζει πως oι Βραζιλία, Κολομβία, Ουγγαρία, Ινδία, Μεξικό, Πολωνία, Φιλιππίνες και Νότιος Αφρική κινδυνεύουν από υπερβολικά χαλαρές πολιτικές.
bloomberg.com
