Στο Σχέδιο Ανάκαμψης περιλαμβάνονται μία σειρά από επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που συνθέτουν ένα συνεκτικό σχέδιο για το «άσπρισμα» της Ελληνικής οικονομίας. Ούτως ώστε και μέσω μηχανισμών για αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και μέσω κινήτρων και άρσης εμποδίων που σήμερα υπάρχουν να οδηγήσει εργαζόμενους και επιχειρηματίες μακριά από τη «γκρίζα» οικονομία.
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις τέτοιων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων είναι – πέρα από το πακέτο για τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό – τα κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων (τα οποία μέσω της μεγέθυνσης της μορφής των εταιρικών σχημάτων στην Ελλάδα οδηγούν σε διαφορετικό κατ ανάγκη τρόπο λειτουργίας), παρεμβάσεις στον αγροτικό τομέα, στον πολιτισμό, στην κάρτα εργασίας και στις παθητικές και ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, στην ηλεκτρονική τιμολόγηση στο δημόσιο, στην νέα εταιρική διακυβέρνηση, αλλά και στο ιδιωτικό χρέος το οποίο συνιστά μία μεγάλη «παγίδα» για ένα μεγάλο μέρος του επιχειρείν το οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει παρά μόνο στην «γκρίζα» οικονομία.
Σύμφωνα με το αναλυτικό σχέδιο που κατατέθηκε στη βουλή (προς συζήτηση την προσεχή Τρίτη), το Σχέδιο Ανάκαμψης έχει ως στόχο μέσα από μία σωρευτική άνοδο του ΑΕΠ κατά 50 δισ. ευρώ περίπου, να ανοίξει το δρόμο μείωσης φόρων και ανόδου Δαπανών. Και η πάταξη της παραοικονομίας, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, θα διευκολύνει αυτό το στόχο ακόμη περισσότερο.
Το πλέγμα των παρεμβάσεων
Αναλυτικά οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου οι οποίες – βεβαίως μαζί με το σκέλος των δανείων των 13 δις ευρώ το οποίο από μόνο του απαιτεί μεγαλύτερη οικονομική επιφάνεια – μεταξύ άλλων είναι οι εξής:
- Επανασχεδιασμός και εφαρμογή νέου Πληροφοριακού Συστήματος Δημοσίων Συμβάσεων ώστε να ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική υλοποίηση τους και να ενσωματωθούν σε αυτό νέες εξελιγμένες υπηρεσίες διαλειτουργικότητας. Στόχος η μεγαλύτερη διαφάνεια και ταχύτητα υλοποίησης δημοσίων έργων και προμηθειών και η εξοικονόμηση δημόσιων πόρων.
- Ψηφιακά έργα για την προσαρμογή στην εφαρμογή των διατάξεων της μεταρρύθμισης του εργατικού νόμου, όπως την ψηφιακή κάρτα εργασίας, τον μηχανισμό προσδιορισμού του κατώτατου μισθού, το ψηφιακό σύστημα για την Υγιεινή και την Ασφάλεια στους χώρους εργασίας, την ψηφιοποίηση του ΣΕΠΕ. Το έργο βοηθάει στην αποκατάσταση ενός ομαλού εργασιακού περιβάλλοντος για εργαζόμενους και επιχειρήσεις και στην μείωση των φαινομένων άτυπης εργασίας.
- Η μεταρρύθμιση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (ALMP) ανασχεδιάζει το χαρτοφυλάκιο των ενεργών πολιτικών και προωθεί ταυτόχρονα σημαντικές επενδύσεις σε προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα για άνεργους (απόκτηση εργασιακής εμπειρίας μέσω ορισμένου χρόνου αμειβόμενης πλήρους απασχόλησης).
- Η μεταρρύθμιση των παθητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, αποσκοπεί στη βελτίωση της κάλυψης και της δίκαιης κατανομής των παροχών ανεργίας. Διασφαλίζει την ενεργητική αναζήτηση εργασίας από την πλευρά των επωφελουμένων από τα επιδόματα ανεργίας, δίνει οικονομικά κίνητρα για την ταχύτερη επάνοδο στην αγορά εργασίας και μειώνει τα αντικίνητρα συμμετοχής σε προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης.
- Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της Εθνικής Υπηρεσίας κατά της Διαφθοράς μέσω στοχευμένων δράσεων ευαισθητοποίησης και παρεμβάσεων που βελτιώνουν τα συστήματα ανίχνευσης και πρόληψης φαινομένων διαφθοράς.
- Απλοποίηση και υποστήριξη των διαδικασιών κρατικών ενισχύσεων μέσω της δημιουργίας πλατφόρμας και ψηφιακών εργαλείων και της διασύνδεσης των συστημάτων των Υπουργείων με εθνικά και ευρωπαϊκά πληροφοριακά συστήματα. Το έργο θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων των κρατικών ενισχύσεων και την διαφάνεια του συστήματος.
- Μεταρρύθμιση για την ενίσχυση του πλαισίου καταπολέμησης της πρακτικής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, μέσα από την οριοθέτηση ενός καλύτερου πλαισίου και κανόνων διαφάνειας (καλύπτονται θέματα όπως virtual currencies, politically exposed persons, ενσωμάτωση ευρωπαϊκών οδηγιών κ.λπ.). Αποσκοπεί στην ενίσχυση των ήδη υπαρχουσών δράσεων, καταπολεμώντας αποτελεσματικά την φοροδιαφυγή και την διαφθορά.
- Μετάβαση στα λογιστικά πρότυπα δημόσιας λογιστικής και σε ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Περιλαμβάνει: (α) θέσπιση των βασικών πολιτικών εφαρμογής των λογιστικών προτύπων δημόσιας λογιστικής, (β) σχεδιασμό, υλοποίηση και λειτουργία του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος διαχείρισης και προγραμματισμού των πόρων του δημοσίου (GOV-ERP), (γ) εισαγωγή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στο πληροφοριακό σύστημα GOV-ERP, (δ) αντίστοιχη εκπαίδευση των στελεχών των οικονομικών υπηρεσιών των φορέων του Δημοσίου στο νέο Λογιστικό Σχέδιο της Γενικής Κυβέρνησης (GGAF) και στα εξειδικευμένα ζητήματα που σχετίζονται με τη δημόσια χρηματοοικονομική διαχείριση και (ε) εκπόνηση ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων.
- Δημιουργία ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου πλαισίου για τη λειτουργία και τη διαχείριση των δημόσιων επιχειρήσεων και των οργανισμών της χώρας. Το νέο νομικό πλαίσιο θα περιέχει οδηγίες εταιρικής διακυβέρνησης και ειδικούς κανόνες σχετικά με τη διαχείριση των κρατικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων κανόνες για το διορισμό προέδρου, διευθυνόντων συμβούλων και εκτελεστικών διευθυντών από το διοικητικό συμβούλιο, πρόβλεψη για ίδρυση επιτροπών εσωτερικού ελέγχου προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια κα.
- Δημιουργία των κατάλληλων ψηφιακών συστημάτων για την υποστήριξη μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης αφερεγγυότητας ιδιωτικών χρεών. Το έργο στοχεύει στην επιτάχυνση διαδικασιών αναδιάρθρωσης χρέους, στη μείωση των περιπτώσεων που φτάνουν στα δικαστήρια και στη βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού, μέσω ενός νέου ενοποιημένου πλαισίου για την διαχείριση χρέους ιδιωτών και νομικών προσώπων, για την πτώχευση και για την αποποίηση χρεών (πλαίσιο 2ης ευκαιρίας). Στοχεύει επίσης στην αποτελεσματικότερη υποστήριξη ευάλωτων νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν θέματα χρεών.
- Εισαγωγή μέτρων και κινήτρων για να αυξηθεί η δηλωμένη εργασία για τους επαγγελματίες του κλάδου και να θωρακιστούν οι εργαζόμενοι, με παράλληλη ενίσχυση των μηχανισμών καταπολέμησης της πειρατείας. Το έργο θα συνδυαστεί με μέτρα απλούστευσης του φορολογικού και εργασιακού πλαισίου.
- Δημιουργία μιας τεχνολογικής πλατφόρμας και υποδομής για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού της γεωργίας που θα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα για την εφαρμογή πολιτικών (εθνικών και ευρωπαϊκών) για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα. Περιλαμβάνεται η υποστήριξη των εξαγωγικών δραστηριοτήτων, η αγορά και ανάπτυξη τεχνολογικού εξοπλισμού χρήσιμου για την υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα αλλά και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων (για τη νέα ΚΑΠ, για την ασφάλιση αγροτικών προϊόντων κλπ).
- Αναβάθμιση των ψηφιακών συστημάτων της ΑΑΔΕ (με τη χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και άλλων προηγμένων μεθόδων ανάλυσης δεδομένων), ώστε να αξιοποιηθούν οι μεγάλοι όγκοι δεδομένων που διαθέτει και να διευκολυνθεί ο ψηφιακός έλεγχος των οικονομικών συναλλαγών. Το έργο θα αυξήσει την οικειοθελή συμμόρφωση, την αποτελεσματικότητα του ελεγκτικού μηχανισμού και θα συμβάλει στην ενίσχυση των δημοσίων εσόδων.
- Κωδικοποίηση και απλούστευση του φορολογικού πλαισίου (κώδικας ΦΠΑ, κώδικας τελωνείων, νόμοι που αφορούν στην έμμεση φορολόγηση, δασμοί κτλ) με την συνδρομή της ΑΑΔΕ. Στοχεύει στη μείωση του διοικητικού βάρους και του κόστους συμμόρφωσης των φορολογούμενων διευκολύνοντας την οικονομική ανάπτυξη και τις επενδύσεις.
- Μέτρα για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Απλοποίηση των διαδικασιών επικοινωνίας μεταξύ επιχειρήσεων και ΑΑΔΕ, μείωση του διοικητικού βάρους για τις επιχειρήσεις μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων (myData), ηλεκτρονικών τιμολογίων και την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ. H μεταρρύθμιση θα ολοκληρωθεί με την αξιοποίηση δεδομένων των ηλεκτρονικών συναλλαγών από τον ελεγκτικό μηχανισμό, τα οποία θα χρησιμοποιούνται για την προ-συμπλήρωση των δηλώσεων των φορολογούμενων.
- Διαμόρφωση νέου πλαισίου καταπολέμησης του λαθρεμπορίου στα προϊόντα που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης (καπνικά, αλκοόλ, ενέργεια) μέσα από την δημιουργία ενοποιημένου συστήματος παρακολούθησης συναλλαγών και διαδικασιών σε πραγματικό χρόνο, σύγχρονης υποδομής εντοπισμού εμπορευμάτων και ηλεκτρονική παρακολούθηση μεταφοράς εμπορευμάτων. Το έργο θα καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή και θα ενισχύσει τον υγιή ανταγωνισμό.
- Μεταρρύθμιση διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών και των POS αλλά και των τιμολογήσεων εν γένει με τις φορολογικές και ελεγκτικές αρχές, με θέσπιση κινήτρων για την προσαρμογή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στις νέες απαιτήσεις και στη προμήθεια του σχετικού εξοπλισμού. Το έργο θα ενισχύσει τη διαφάνεια και θα καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός και εκσυγχρονισμός της ΑΑΔΕ. Περιλαμβάνεται: (α) ο ανασχεδιασμός και η αναβάθμιση των υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων της ΑΑΔΕ (TAXIS, TAXISnet, ELENXIS) και η ανάπτυξη νέων πληροφοριακών συστημάτων και υποδομών, (β) η αναβάθμιση της εξυπηρέτησης μέσω ψηφιοποίησης των παρεχόμενων υπηρεσιών, και (γ) η αναβάθμιση του εργασιακού, οργανωτικού και υλικοτεχνικού πλαισίου των υπαλλήλων. Στόχος η αύξηση της αποτελεσματικότητας του κράτους στη συλλογή των φόρων και η φιλικότερη προς τον πολίτη πρόσβαση στα συστήματα της ΑΑΔΕ.
- Δημιουργία και υποστήριξη πολιτικών και δράσεων για την αύξηση της αποτελεσματικότητας στην καταπολέμηση του παραεμπορίου και την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας.