Αν και η λέξη “startup” είναι πλέον ένας από τους πιο ευρέως χρησιμοποιημένους όρους στον κόσμο των επιχειρήσεων, ο ορισμός της είναι εξαιρετικά ευρύς – και αρκετά ασαφής. Αλήθεια, τι ακριβώς είναι μία startup; Όταν τελειώσετε την ανάγνωση αυτού του άρθρου, θα μπορείτε να απαντάτε με σιγουριά σε αυτήν τη μεγάλη ερώτηση.
Ο πιο δημοφιλής ορισμός της “startup” έχει δοθεί από τον Eric Ries:
“Μία startup ιδρύεται για τη δημιουργία ενός προϊόντος ή μίας υπηρεσίας υπό συνθήκες εξαιρετικής αβεβαιότητας”.
Και πάλι, αυτός ο ορισμός καλύπτει τη γενική (και ίσως πιο φιλοσοφική) εικόνα του όρου – και όχι εκείνες τις ουσιώδεις λεπτομέρειες που ξεχωρίζουν μία startup από μία επιχείρηση.
Τι είναι μία startup, λοιπόν;
Startup είναι μία εταιρία στα πρώτα στάδια ανάπτυξης της. Μία τέτοια επιχειρηματική δραστηριότητα ξεκινά από 1-3 ιδρυτές που εστιάζουν στην κάλυψη μίας συγκεκριμένης ανάγκης στην αγορά μέσω της δημιουργίας ενός βιώσιμου προϊόντος, μίας υπηρεσίας ή μίας πλατφόρμας. Αν και στα πρώτα τους βήματα οι startups συνήθως χρηματοδοτούνται από τα ίδια τα ιδρυτικά μέλη της, το 66% εξασφαλίζει ασφαλή χρηματοδότηση μέσω ενός επενδυτή ή δανείου.
Αυτός, όμως, δεν είναι παρά ο τεχνικός ορισμός. Αν ρωτήσετε έναν ιδρυτή κάποιας startup, θα σας πει ότι ο ορισμός της είναι πολύ πιο περίπλοκος από αυτό. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν…
Μία startup… εστιάζει στην ανάπτυξη.
Αν σε κάτι συμφωνούν όλοι, είναι ότι το σημείο εστίασης μίας startup είναι η ανάπτυξη. Όλες οι startups ξεκινούν ως μικρές επιχειρήσεις, αλλά δεν είναι όλες οι μικρές επιχειρήσεις startups. Μία μικρομεσαία επιχείρηση μπορεί να αρκείται στο να παραμείνει μικρομεσαία για πάντα, αλλά μία startup δεν θέλει να είναι startup για πάντα.
“Για εμένα, startup είναι οποιαδήποτε επιχείρηση στοχεύει στη γρήγορη ανάπτυξή της – συνήθως με τη χρήση τεχνολογίας.” – Ian Wright, ιδρυτής της MerchantMachine.
Μία startup… επιλύει ένα πρόβλημα.
Μερικές φορές, ο καλύτερος τρόπος να σκεφτείς έναν απλό ορισμό μίας μεγάλης έννοιας είναι να φανταστείς πώς θα το εξηγούσες σε ένα παιδί. Ο Jochem Wijnands, ιδρυτής μίας startup που εξαγοράστηκε από την Apple το 2014, εξηγεί τον ορισμό της startup στον 8χρονο γιο του ως εξής:
“Μία startup είναι η σύγχρονη εκδοχή ενός εφευρέτη: Βιώνει ένα πρόβλημα και προσπαθεί να το λύσει με εφευρετικότητα. Μία επιτυχημένη startup έχει ως στόχο την επίλυση ενός προβλήματος ώστε να κάνει τον κόσμο μας καλύτερο.”
Μία startup… είναι η δουλειά χωρίς την οποία δεν μπορείς να ζήσεις.
Όταν εργάζεσαι για κάποιον άλλον, η δουλειά είναι… απλά μία δουλειά. Όταν, όμως, διοικείς μία startup, είναι πολλά περισσότερα.
“Startup είναι η δουλειά από την οποία δεν μπορείς να παραιτηθείς, η οποία δεν σε πληρώνει, και χωρίς την οποία δεν μπορείς να ζήσεις. Είναι μία επιχείρηση που κάνει κάτι που κανείς άλλος δεν έχει ξανακάνει, και που έχει την προοπτική να αλλάξει τον κόσμο. Τα ποσοστά ανάπτυξης και τα λοιπά είναι απλά αποτέλεσμα των παραπάνω, σε συνδυασμό με καλή στρατηγική, σωστή εκτέλεση και εκπληκτικούς σύμβουλους.” – Sacha Nitsetska, ιδρύτρια της Mentorforward.
Μία startup… έχει περισσότερες ερωτήσεις παρά απαντήσεις.
Ένα από τα σήματα κατατεθέν μίας startup είναι η προθυμία της να ξεπερνά τα όριά της και να πειραματίζεται. Για τον Xiao Wang, συνιδρυτή της Boundless, καμία επιχείρηση δεν μπορεί να λέγεται “startup” αν δεν χαρακτηρίζεται από ερωτήσεις – αμφισβητήσεις και πειραματισμούς.
“Startup είναι μία επιχείρηση που έχει περισσότερες ερωτήσεις για το επιχειρηματικό μοντέλο και τη βιωσιμότητά της, απ’ ότι απαντήσεις. Μία startup επικεντρώνεται στον πειραματισμό – στη διαρκή δοκιμή, επανάληψη και μάθηση – άσχετα με τον αριθμό τον υπαλλήλων ή το εισόδημά της.”
Μία startup… συμπληρώνει ένα κενό στην αγορά.
Ο ορισμός της startup αρχίζει με τον στόχο της να συμπληρώσει ένα κενό στην αγορά.
“Πρακτικά, ως startup ορίζεται οποιαδήποτε νεοσύστατη και ραγδαία αναπτυσσόμενη εταιρία ή επιχείρηση, η οποία έχει ως στόχο την εκπλήρωση των αναγκών ή τη συμπλήρωση ενός κενού σε μία συγκεκριμένη αγορά.” – Nate Masterson, Διευθυντής Μάρκετινγκ της Maple Holistics
Μία startup… αλλάζει τον τρόπο που γίνονται τα πράγματα.
Παρά το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι συσχετίζουν τις startups με τους νέους επιχειρηματίες, αυτό δεν είναι απαραίτητο στοιχείο του ορισμού τους.
“Σίγουρα, όταν κάποιος ακούει “startup”, του έρχονται στο μυαλό συγκεκριμένες λέξεις: Millennials, τεχνολογία, χρηματοδότηση, κλπ. Στην πραγματικότητα, όμως, μπορεί να αποκλίνει πολύ από αυτό. Για παράδειγμα, εγώ είμαι ένας 70χρονος επιχειρηματίας και ιδιοκτήτης μιας startup σε μία πολύ συμβατική βιομηχανία. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να κλείσουμε τον όρο “startup” σε ένα κουτί: Οι ιδρυτές τους είναι κάθε ηλικίας και τεχνογνωσίας, και κανένας δεν μπορεί να καθορίσει πότε μία επιχείρηση παύει να θεωρείται startup (ίσως όταν σταματάει να καινοτομεί;). Πιστεύω, όμως, ότι υπάρχει ένα κοινό που συνδέει τις περισσότερες startups: Ο στόχος τους να διαταράξουν, να αλλάξουν ή να βελτιώσουν τον τρόπο που γίνονται τα πράγματα στη βιομηχανία που βρίσκονται.” – Mark Winokur, ιδρυτής της Workforce First Aid and Safety
Μία startup… ξεκινά από το μηδέν.
Έχετε βρει τη θέση σας στην αγορά και κερδίζετε ήδη χρήματα από την επιχείρησή σας; Τότε, δεν είστε startup – τουλάχιστον σύμφωνα με τον Geoff Roberts, συνιδρυτή της Outseta.
“Startup είναι οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα ξεκινά από το μηδέν και προσπαθεί να αναπτύξει κάτι που θα προσφέρει αξία – και όταν λέω “από το μηδέν”, εννοώ να μην έχει εισόδημα. Για εμένα, μία επιχείρηση θεωρείται startup μέχρι να βρει το προϊόν και την αγορά της, ένα εύλογο επιχειρηματικό μοντέλο, και στρατηγικές παραγωγής εισοδήματος. Μετά, παύει να είναι startup.”
Μία startup… είναι μία επιχείρηση σε πρώιμο στάδιο.
Ο Scott W. Johnson, ιδρυτής της WholeVsTermLifeInsurance.com, έχει μία πολύ πρακτική απάντηση ως προς το “τι είναι startup;”
“Μία startup είναι μία νεοφυής επιχείρηση που βρίσκεται στα πρώιμα στάδια του branding, των πωλήσεων και των προσλήψεων. Συχνά, οι startups ζητούν από τους υπαλλήλους τους να κάνουν πολλά διαφορετικά πράγματα, με απλά εργαλεία, χωρίς αναγνωρισιμότητα, με ελάχιστο εισόδημα, συχνά με ελάχιστο προγραμματισμό και υπό αδύνατες συνθήκες.”
Μία startup… δεν είναι επιτυχημένη – ακόμα.
Η επιτυχία είναι υποκειμενική: Για κάποιον μπορεί να είναι η συγκέντρωση κεφαλαίου, για άλλον μπορεί να είναι η επαγγελματική ικανοποίηση. Για τον Sarnen Steibarth, ιδρυτή της TurboTenant, ο ορισμός της startup προϋποθέτει να μην είναι επιτυχημένη η εταιρία – ακόμα.
“Ο όρος startup υπονοεί μία φάση της εταιρίας κατά την οποία δεν έχει ακόμα καθοριστεί η επιτυχία. Για παράδειγμα, η Airbnb ήταν μία startup με γρήγορα αναπτυσσόμενους και φιλόδοξους στόχους. Δεν μπορεί, όμως, να θεωρείται ακόμα startup γιατί έχουν περάσει το στάδιο της αμφίβολης επιτυχίας τους.”
Μία startup… είναι γεμάτη με “τρελούς”.
Σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι απαραίτητο στοιχείο μίας startup είναι η ομάδα. Για τον Chris Kane, συνιδρυτή της MunchMoney, η ομάδα είναι αυτή που καθορίζει την ταυτότητα της startup.
“Μία startup είναι η μεγαλύτερη ομάδα επαναστατών που μπορείτε να βρείτε, να πείσετε και να εμπνεύσετε για να κάνουν μία συναρπαστική αλλαγή στον κόσμο. Αυτοί οι ξεχωριστοί άνθρωποι είναι στ’ αλήθεια, όπως είπε κάποτε ο Steve Jobs, “τρελοί”. Βλέπουν τον κόσμο από άλλη οπτική γωνία και δεν φοβούνται την αποτυχία. Δεν σκέφτονται “τι είναι” αλλά “τι θα μπορούσε να είναι”, και ρισκάρουν τα προς το ζην τους για να πετύχουν το στόχο τους.”
Μία startup… είναι μία εταιρία με λίγο προσωπικό.
Ο ορισμός της startup είναι ξεκάθαρος – κι έχει να κάνει με αριθμούς.
“Startup είναι μία καινοτόμα εταιρία που βρίσκει λύση σε ένα μοναδικό πρόβλημα. Πρέπει να είναι λιγότερο από 2 ετών, να κάνει τζίρο χαμηλότερο από $250,000 ετησίως και να έχει λιγότερους από 10 υπαλλήλους. Αν είστε μεγαλύτεροι από αυτό, τότε αρχίζετε να μπαίνετε στην αρένα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.” – Alex Winston, ιδρύτρια της PPC Protect
Μία startup… δουλεύει προς έναν καινοτόμο κοινό στόχο.
Μπορούμε να αναζητήσουμε τον ορισμό της startup στους στόχους των ανθρώπων που δουλεύουν σε αυτήν.
“Startup είναι μία επιχείρηση όπου οι άνθρωποι συνεργάζονται προς έναν κοινό στόχο, και αυτός ο στόχος συνήθως είναι πολύ καινοτόμος. Startup δεν θεωρείται μία εταιρία όπου όλοι ντύνονται το ίδιο, ούτε όπου χρησιμοποιούνται λέξεις όπως “blockchain” ή “AI” χωρίς να ξέρουν τη σημασία τους.” – Alexandra Isenegger, ιδρύτρια της Linkilaw
Μία startup… είναι λιτή και ευπροσάρμοστη.
Πολλοί θεωρούν ότι οι startups είναι εταιρίες με εντυπωσιακά γραφεία και χαλαρό προσωπικό. Δεν ισχύει.
“Μία startup αποτελείται από μία ομάδα φιλόδοξων ανθρώπων που δουλεύουν γύρω από μία καινοτόμα ιδέα. Η startup δεν είναι μία ολοκληρωμένη επιχείρηση, αλλά επιδιώκει την υπεροχή μέσω της λιτότητας και της προσαρμοστικότητας.” – Jacob Fenuccio, ιδρυτής της Fractal Solutions LLC
Μία startup… είναι μία επιχείρηση με μικρή πελατειακή βάση.
Startup είναι μία επιχείρηση που δεν έχει αποκτήσει ακόμα κρίσιμη μάζα.
“Startup θεωρείται οποιαδήποτε εταιρία που διοικείται από ένα ή δύο άτομα, που έχει μικρή βάση χρηστών και που έχει ως στόχο την ανάπτυξη. Κάποια στιγμή, η ιδέα είτε απογειώνεται και η εταιρία παύει να είναι startup (δείτε τη Facebook και πώς εξελίχθηκε σε μία βάση εκατομμυρίων χρηστών), είτε δεν έχει την αναμενόμενη ανάπτυξη και η ομάδα προσαρμόζεται σε ένα εναλλακτικό σχέδιο.” – Dary Merckens, CTO της Gunner Technology
Μία startup… είναι εντελώς ανεξάρτητη.
Είστε μέρος μίας μεγαλύτερης εταιρίας; Τότε δεν είστε startup.
“Μία startup είναι μία εντελώς ανεξάρτητη εταιρία χωρίς δεσμεύσεις σε ήδη καθιερωμένες εταιρίες. Αυτός είναι και ο λόγος που οι περισσότερες startups που αναζητούν χρηματοδότηση στρέφονται είτε σε crowdfunding πλατφόρμες, είτε σε angel investors.” – David Stephenson, ιδρυτής της Grafted Clothing
Μία startup… ψάχνει ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Ακόμα ένας δημοφιλής ορισμός της startup έρχεται από τον Steve Benson, ιδρυτή της Badger Maps, ο οποίος λέει ότι “Μία startup αποτελείται από ανθρώπους που προσπαθούν να βρουν μία ιδέα και να την εκτελέσουν έτσι ώστε να γίνει ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο. Βιώσιμη επιχείρηση είναι αυτή που βγάζει περισσότερα χρήματα από όσα χρειάζεται για να λειτουργήσει. Μία βιώσιμη επιχείρηση δεν θεωρείται πλέον startup.”
Μία startup… πρωτοτυπεί με το concept της.
Όταν παρουσιάζετε τις ιδέες σας στον κόσμο, και παίρνετε feedback από τους πιθανούς πελάτες σας, τότε έχετε μία startup.
“Οι ώρες που αφιερώνεις σε ένα project δεν καθορίζουν μία startup. Ούτε το αν έχεις εισόδημα από αυτό ή όχι. Δεν έχει καμία σημασία. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ο ιδρυτής της να πρωτοτυπεί με μία ιδέα – να θέλει να αλλάξει τον κόσμο – και ο κόσμος να ανταποκρίνεται σε αυτό.” – Jeff Hittner, ιδρυτής της Your Project X.
Τελικά, τι είναι μία startup;
Όπως βλέπετε, ο ορισμός της startup είναι, πράγματι, ευρύς. Έχει φιλοσοφικά γνωρίσματα, τεχνικά γνωρίσματα και έχει άμεση σχέση με τους αριθμούς. Μέσα στην πληθώρα των παραγόντων που καθορίζουν μία startup, θα επιλέξω να σας αφήσω με ένα απόφθεγμα του Ryan Rutan, CIO της Startups.co:
“Startup είναι μία εταιρία που προσπαθεί να κάνει κάτι καινούριο ή καινοτόμο. Δεν χρειάζεται να αφορά την τεχνολογία. Μία μικρομεσαία επιχείρηση, από την άλλη, ακολουθεί ένα προβλεπόμενο επιχειρηματικό μοντέλο. Επομένως, μία συμβουλευτική εταιρία λογιστικής είναι μία μικρομεσαία επιχείρηση. Αλλά μία συμβουλευτική εταιρία λογιστικής που απαντά σε ερωτήσεις μέσω τηλεφώνου ή πλατφόρμας; Αυτό είναι μία startup.”