Οι πιστωτικοί κανόνες, δηλαδή τα κριτήρια για τη χορήγηση δανείων από τις τράπεζες της Ευρωζώνης, έγιναν ακόμη πιο αυστηροί στο β’ τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (bank lending survey, BLS).
Σύμφωνα με την έρευνα, οι τράπεζες ανησυχούν περισσότερο για τα «κόκκινα» δάνεια και αναμένεται να κάνουν πιο σφιχτούς τους όρους δανεισμού.
Εν τω μεταξύ, η ζήτηση δανείων μειώθηκε σημαντικά τόσο από επιχειρήσεις όσο και από νοικοκυριά, με τις τράπεζες να λαμβάνουν όλο και περισσότερο υπόψη τους κλιματικούς κινδύνους στις χορηγήσεις δανείων τους.
Οι συνολικοί όροι των τραπεζικών δανείων έγιναν πιο σφιχτοί για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, κυρίως λόγω της αύξησης των επιτοκίων, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη μετακύλιση των υψηλότερων επιτοκίων της αγοράς στα επιτόκια των δανείων για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Στο ναδίρ η ζήτηση επιχειρηματικών δανείων
Η ζήτηση δανείων ή πιστωτικών γραμμών από επιχειρήσεις μειώθηκε πολύ, στο χαμηλότερο ιστορικά επίπεδο από την έναρξη πραγματοποίησης της έρευνας το 2003, με τη μείωση να είναι ξανά σημαντικά ισχυρότερη απ’ ό,τι αναμενόταν από τις τράπεζες στο α’ τρίμηνο.
Η αύξηση των επιτοκίων και οι χαμηλότερες χρηματοδοτικές ανάγκες για πάγιες επενδύσεις ήταν οι βασικοί μοχλοί της μειωμένης ζήτησης δανείων. Για το γ’ τρίμηνο, οι τράπεζες αναμένουν περαιτέρω μείωση της ζήτησης, αν και μικρότερη σε σχέση με αυτή στο β’ τρίμηνο.
Ισχυρή ήταν η μείωση της ζήτησης δανείων και από τα νοικοκυριά, κυρίως λόγω της αύξησης των επιτοκίων και της μικρότερης καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Για το γ’ τρίμηνο αναμένεται περαιτέρω, αν και πολύ μικρότερη, καθαρή μείωση στη ζήτηση στεγαστικών δανείων.
Δυσκολότερη η πρόσβαση σε χρηματοδότηση
Παράλληλα, οι τράπεζες ανέφεραν ότι επιδεινώθηκε η πρόσβασή τους στους περισσότερους τομείς χρηματοδότησης της αγοράς, ιδιαίτερα όσον αφορά τις καταθέσεις, κάτι που πιθανόν αντανακλά τον αυξημένο ανταγωνισμό για καταθέσεις λιανικής.
Αναφορικά με τις εκδόσεις ομολόγων, η επιδείνωση αντανακλά τις κάπως υψηλότερες αποδόσεις σε σύγκριση με το τέλος του α’ τριμήνου, ενώ η πρόσβαση στις αγορές χρήματος έμεινε σε γενικές γραμμές αμετάβλητη.
Οι τράπεζες της Ευρωζώνης ανέφεραν ότι οι κλιματικοί κίνδυνοι που διατρέχουν επιχειρήσεις της περιοχής και τα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είχαν ένα καθαρό περιοριστικό αντίκτυπο στους πιστωτικούς κανόνες και στους όρους δανεισμού ρυπογόνων εταιρειών το περασμένο 12μηνο, ενώ αντίθετα διευκόλυναν τον δανεισμό σε «πράσινες» εταιρείες και εταιρείες σε μετάβαση.