Xείρα βοηθείας για να διασωθεί το πρότζεκτ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας που σχεδιάζει να υλοποιήσει ο Euroasia Interconnector, τείνει ο ΑΔΜΗΕ, την ίδια ώρα που στην Κύπρο πληθαίνουν οι ανησυχίες για την πορεία υλοποίησης του έργου.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο Ελληνας διαχειριστής, ο οποίος έχει συμφωνήσει να αποκτήσει το 25% των μετοχών του έργου με προοπτική να το ανεβάσει στο 33%, έχει προχωρήσει σε προκαταρκτική συμφωνία για την συμμετοχή με αντίστοιχο ποσοστό (33%) στο έργο Ισραηλινού fund. Πρόκειται για μία κίνηση, η οποία εκτιμάται ότι μπορεί να ξεμπλοκάρει το έργο, το οποίο κολλάει στις σοβαρές αδυναμίες του ιδιωτικού φορέα υλοποίησης και να δώσει τα κεφάλαια που απαιτούνται για να προχωρήσει η διασύνδεση που κινδυνεύει να χάσει ακόμη και τους πόρους των 657 εκ. ευρώ που έχει εγκρίνει η Κομισιόν ως χρηματοδοτική ενίσχυση μέσω του μηχανισμού Connecting Europe Facility.
Για να εκταμιευτούν οι πόροι αυτοί, η ΕΕ έχει θέσει μια σειρά από προαπαιτούμενα, τα οποία όμως δεν έχουν ικανοποιηθεί μέχρι σήμερα και αυτό έχει φέρει σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση την Κυπριακή πλευρά που προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό το έργο. Από τα μέχρι τώρα στοιχεία του πρότζεκτ που έχουν στην διάθεσή τους, οι κυπριακές αρχές δεν φαίνεται ότι ο EuroAsia Interconnector έχει βρει τα απαραίτητα κεφάλαια για την υλοποίηση του έργου.
Δεν είναι τυχαίο ότι για σήμερα Τρίτη 29 Αυγούστου είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας της Κύπρου για να συζητηθεί η πορεία υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου-Ελλάδας.
O προϋπολογισμός τoυ EuroAsia Interconnector έχει ανέβει στα 1,94 δισ. ευρώ έναντι 1,57 δισ. ευρώ που ήταν το αρχικό σχέδιο, αναθεώρηση που εγκρίθηκε πρόσφατα από τις Ρυθμιστικές Αρχές της Ελλάδας και της Κύπρου. Πέραν των 657 εκατ. ευρώ, προβλέπονται άλλα 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης της Κύπρου για την χρηματοδότηση του έργου και τα υπόλοιπα θα πρέπει να αναζητηθούν από την EuroAsia Interconnector μέσω δανεισμού.
Σχετικό αίτημα έχει υποβληθεί στην ΕΤΕπ για δάνειο περί τα 580 εκατ. ευρώ, το οποίο όμως σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Κυπριακού τύπου δεν έχει ικανοποιηθεί καθώς περνά μέσα από τα «φίλτρα» της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Στην σημερινή έκτακτη συνεδρίαση για το έργο στην Κύπρο, έχουν κληθεί και εκπρόσωποι των υπουργών Ενέργειας και Οικονομικών της χώρας, της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου και των Διαχειριστών των Συστημάτων Μεταφοράς και Διανομής. Επίσης, θα συμμετάσχουν η επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο καθώς και εκπρόσωποι της EuroAsia Interconnector Limited.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επισημάνει στις Κυπριακές αρχές τις μεγάλες καθυστερήσεις του φορέα υλοποίοησης, στην ικανοποίηση τριών ορόσημων του έργου. Το πρώτο αφορά τη συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στην εταιρεία. Η συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών για την απόκτηση του 25% του EuroAsia ανακοινώθηκε τον Ιούνιο και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.
Η σύμβαση με την νορβηγική Nexans είναι επίσης ένα ακόμη ορόσημο που δεν έχει τηρηθεί για την κατασκευή του καλωδίου καθώς όπως ανέφερε πρόσφατα δημοσίευμα του Φιλελεύθερου «λόγω της καθυστέρησης υπάρχει ο κίνδυνος να χαθεί η χρονική δέσμευση (slot) της εταιρείας για κατασκευή του καλωδίου, διότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση, από τη Γερμανία και χώρες της Βαλτικής, στον απόηχο του πολέμου της Ουκρανίας». Ένα τρίτο ορόσημο που δεν έχει επιτευχθεί αφορά στη συμφωνία με την Siemens, για την κατασκευή του μετατροπέα τάσης.
Πρόσφατα δημοσιεύματα στην Κύπρο ανέφεραν ως μήνα εξελίξεων τον Σεπτέμβριο, καθώς τότε αναμένεται να πέσουν οι υπογραφές για τη συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στο μετοχικό κεφάλαιο του EuroAsia Interconnector όπως και για τη σύμβαση κατασκευής και εγκατάστασης των σταθμών μετατροπής τάσης με τη Siemens.
