Τα αποτελέσματα ειδικής έρευνας (ad hoc) για τις εργασιακές δεξιότητες η διεξήχθη παράλληλα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού κατά το έτος 2022 παρουσίασε σήμερα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
Ο πληθυσμός-στόχος της έρευνας ήταν τα άτομα ηλικίας 15 έως 74 ετών που είχαν απασχόληση κατά την περίοδο της έρευνας ή είχαν εργαστεί τους τελευταίους 24 μήνες.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας το μεγαλύτερο ποσοστό (41,5%) δεν χρησιμοποιεί καθόλου ψηφιακές συσκευές κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του. To 11,7% χρησιμοποιεί ψηφιακές συσκευές όλο ή σχεδόν όλο το χρόνο εργασίας και το 10,9% τις χρησιμοποιεί τον μισό ή λίγο περισσότερο από τον χρόνο εργασίας.
Εξετάζοντας τον χρόνο χρήσης ψηφιακών συσκευών κατά επάγγελμα, παρατηρείται ότι η συχνότερη χρήση απαντάται στους υπαλλήλους γραφείου, τους τεχνικούς – τεχνολόγους και τα ανώτερα στελέχη. Η μικρότερη χρήση εμφανίζεται στους ανειδίκευτους εργάτες και στους γεωργούς, κτηνοτρόφους και αλιείς.
Το ποσοστό των ατόμων που δηλώνουν ότι αφιερώνουν τον μισό ή περισσότερο από τον χρόνο εργασίας τους στην ανάγνωση εγχειριδίων και τεχνικών εγγράφων είναι 3,9%, ενώ το ποσοστό όσων ασχολούνται με πολύπλοκους υπολογισμούς είναι περίπου 4,1% (Γράφημα 3).
Εξετάζοντας την απασχόληση με γνωστικές διαδικασίες κατά επάγγελμα, φύλο και ομάδες ηλικιών, παρατηρείται ότι το ποσοστό των ατόμων που αφιερώνουν σε αυτές τον μισό ή περισσότερο από τον χρόνο εργασίας είναι υψηλότερο στα ανώτερα στελέχη, τους επαγγελματίες και τους τεχνικούς- τεχνολόγους.
Ειδικότερα, το ποσοστό είναι υψηλότερο στο σύνολο των ανδρών απ’ ό,τι στο σύνολο των γυναικών (10,2% έναντι 9,7%) ενώ διαφοροποιείται ανά συνδυασμό φύλου και επαγγέλματος, καθώς τα ποσοστά είναι υψηλότερα στους άνδρες με εξαίρεση τους τεχνικούς-τεχνολόγους και τους υπαλλήλους γραφείου. Όσον αφορά στο συνδυασμό φύλου και ηλικίας, οι γνωστικές διαδικασίες είναι παρατηρούνται περισσότερο στους άνδρες 35-54 ετών και στις γυναίκες 15-34 ετών (10,7% και 12,2%, αντίστοιχα).
Συνολικά, το μεγαλύτερο ποσοστό χρόνου δαπανάται στην αλληλεπίδραση με άτομα εκτός της επιχείρησης, ενώ το αμέσως μεγαλύτερο στην αλληλεπίδραση με άτομα εντός της επιχείρησης (Γράφημα 4).
Επίσης, παρατηρείται ότι ο μέσος χρόνος που αφιερώνουν οι εργαζόμενοι σε καθήκοντα που απαιτούν κοινωνικές δεξιότητες είναι σημαντικά μεγαλύτερος για τα άτομα με ανώτερη εκπαίδευση (Γράφημα 5).
Οι γεωργοί, κτηνοτρόφοι και αλιείς, οι ανειδίκευτοι εργάτες και οι ειδικευμένοι τεχνίτες δηλώνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά ενασχόλησης με καθήκοντα που απαιτούν έντονη σωματική εργασία ενώ οι ειδικευμένοι τεχνίτες, οι τεχνικοί-τεχνολόγοι και οι επαγγελματίες δηλώνουν συχνότερα καθήκοντα που απαιτούν επιδεξιότητα δακτύλων (Γράφημα 6).
Σημαντικές διαφορές παρατηρούνται μεταξύ ανδρών και γυναικών, καθώς και μεταξύ εργαζόμενων διαφορετικού εκπαιδευτικού επιπέδου. Ειδικότερα, περισσότεροι από τους μισούς άνδρες (55,5%) αναφέρουν ότι αφιερώνουν αρκετό ή περισσότερο από το χρόνο εργασίας τους σε έντονη σωματική προσπάθεια ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις γυναίκες είναι (42,7%). Αντίστοιχα, το 79,7% των ατόμων που έχουν ολοκληρώσει μέχρι Γυμνάσιο αφιερώνουν (τουλάχιστον) αρκετό χρόνο σε σωματική εργασία, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα άτομα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι 27,8% (Γράφημα 7).
Αντίστοιχη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών εμφανίζεται στην ενασχόληση με καθήκοντα που απαιτούν επιδεξιότητα. Το 31,1% των ανδρών ασχολείται τουλάχιστον αρκετό από το χρόνο εργασίας ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των γυναικών είναι 21,2%. Σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό επίπεδο, παρατηρείται ότι η ενασχόληση με καθήκοντα που απαιτούν επιδεξιότητα αυξάνεται με το επίπεδο εκπαίδευσης (Γράφημα 8).
Τα άτομα που ερευνήθηκαν απάντησαν για το βαθμό αυτονομίας που έχουν στην εργασία τους και συγκεκριμένα για το αν έχουν – και σε ποιο βαθμό – τη δυνατότητα να επιλέγουν τη σειρά εκτέλεσης των εργασιών τους και να επηρεάζουν το περιεχόμενο της εργασίας τους. Στο Γράφημα 9 παρατηρείται ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του βαθμού αυτονομίας στη σειρά εκτέλεσης και του βαθμού αυτονομίας στην επιλογή του περιεχομένου των εργασιών.
Το μεγαλύτερο βαθμό αυτονομίας (και στη σειρά και στο περιεχόμενο) δηλώνουν τα άτομα που εργάζονται ως γεωργοί, κτηνοτρόφοι και αλιείς και ως ανώτερα στελέχη και τον μικρότερο οι ανειδίκευτοι εργάτες και οι χειριστές μηχανημάτων.
Τα άτομα που ερευνήθηκαν, ερωτήθηκαν για το βαθμό στον οποίο εκτελούν τα καθήκοντά τους ακολουθώντας αυστηρές διαδικασίες – δηλαδή, κανόνες που περιγράφουν επακριβώς τη σειρά και τον τρόπο εκτέλεσης των καθηκόντων τους.
Παρατηρείται ότι, εν γένει, η εφαρμογή αυστηρών διαδικασιών είναι συχνότερη στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις (με προσωπικό άνω των 49 ατόμων). Για παράδειγμα, το ποσοστό των ατόμων που ακολουθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό τέτοιες διαδικασίες είναι πολύ μεγαλύτερο σε αυτές, από ό,τι στις άλλες επιχειρήσεις (Γράφημα 10).
Σε ό,τι αφορά στα επαγγέλματα, τα άτομα με ειδίκευση, είτε χειρωνακτικά είτε μη-χειρωνακτικά, ακολουθούν πολύ συχνότερα αυστηρά πρωτόκολλα. Όσον αφορά στους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας το φαινόμενο είναι εντονότερο στις κατασκευές.
