Πλώρη για ευρωπαϊκά κονδύλια πάνω από 6,7 δισ. ευρώ βάζει κυβέρνηση. Το μεγάλο στοίχημα του οικονομικού επιτελείου και προσωπικά του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση (που έχει στην αρμοδιότητά του όλους τους πόρους και τα χρηματοδοτικά εργαλεία) είναι το ορόσημο της 30ής Αυγούστου.
Μέχρι τότε θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί τα πάντα για την εκταμίευση της 3ης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης, δηλαδή ο έλεγχος των προαπαιτούμενων. Θα πρέπει να έχει ξεκινήσει η αναθεώρηση του Σχεδίου Ανάκαμψης, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να υποβληθεί στο Tαμείο το αίτημα για την 4η δόση. Επίσης, μέσα στο καλοκαίρι το ΥΠΕΘΟ θα πρέπει να κλειδώσει και την έξτρα χρηματοδότηση που μπορεί να λάβει η Ελλάδα μέσω του RΕPowerEU για την ενίσχυση των ενεργειακών επενδύσεων.
Ολα αυτά, λοιπόν, θα πρέπει να τρέξουν μέσα στο προσεχές διάστημα προκειμένου να υποβληθούν τα αιτήματα στην Κομισιόν μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα και να αρχίσει να έρχεται η χρηματοδότηση μέσα στο φθινόπωρο.
Παράλληλα, θα υλοποιούνται και, λογικά θα επιταχυνθούν, τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και τα ΣΔΙΤ, δηλαδή οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, μαζί με τις δράσεις της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Ουσιαστικά, στα χέρια ενός υπουργού, του κ. Παπαθανάση, έχουν περάσει οι περίπου 72 δόσεις των συνολικών πόρων από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που προορίζονται για δάνεια και επιδοτήσεις. Εκτιμάται, δε, ότι με τη μόχλευση των ιδιωτών μπορούν να βρεθούν άλλα 30 δισ. ευρώ, οπότε το όλο αναπτυξιακό πακέτο μπορεί να ξεπεράσει σε βάθος τετραετίας ακόμα και τα 100 δισ. ευρώ!
Οι στόχοι
Για την ώρα, πάντως, ο κ. Παπαθανάσης έχει βάλει στο στόχαστρο τα κονδύλια που μπορούν να εισπραχθούν μέσα στο φθινόπωρο – και συγκεκριμένα:
■ Την εκταμίευση της 3ης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 1,72 δισ. ευρώ. Στις 16 Μαΐου η Ελλάδα υπέβαλε την τρίτη αίτηση πληρωμής, για την οποία η αξιολόγηση της Επιτροπής βρίσκεται σε εξέλιξη, με τα πρώτα μηνύματα από τις Βρυξέλλες να μιλούν για μια δύσκολη αξιολόγηση. Εάν όλα πάνε καλά, τότε, μετά και την εισροή της 3ης δόσης, η Ελλάδα θα έχει απορροφήσει συνολικά 12,8 δισ. ευρώ από τα συνολικά 31,3 δισ. που είχε εξασφαλίσει από την κατανομή του 2020. Ετσι θα απομένουν προς απορρόφηση άλλα 18,5 δισ. ευρώ.
■ Τα επιπλέον κονδύλια από τα «περισσευούμενα» δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Τον περασμένο Μάρτιο η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή την πρόθεσή της να ζητήσει πρόσθετο δάνειο ύψους 5,7 δισ. ευρώ από το REPowerEU, αλλά το αίτημα είναι σε εκκρεμότητα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο φάκελος θα υποβληθεί εντός του επόμενου μήνα. Με την προσθήκη του REpowerEU οι πόροι που θα πρέπει να απορροφηθούν από το Ταμείο αυξάνονται από τα 18,5 δισ. ευρώ στα 24,2 δισ. ευρώ. Το δε χρονικό περιθώριο για την απορρόφησή τους είναι μέχρι και τον Αύγουστο του 2026, δηλαδή σε περίπου 3 χρόνια.
■ Η οριστική πρόταση για την αναθεώρηση του σχεδίου με προσθήκη νέων σημαντικών έργων. Η οριστική πρόταση για την αναθεώρηση μπορεί να υποβληθεί μετά την αίτηση για τα κονδύλια REPowerEU. Η συμφωνία για την αναθεώρηση είναι προαπαιτούμενο βήμα ώστε εντός του 2023 να προχωρήσει η υποβολή του 4ου αιτήματος πληρωμής ύψους 1,72 δισ. ευρώ. Εμβληματικά έργα, όπως αυτοκινητόδρομοι, αρδευτικά, έργα διαχείρισης αστικών λυμάτων και εκσυγχρονισμού δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων και πολυδύναμων Περιφερειακών Ιατρείων αλλάζουν προς το καλύτερο την καθημερινότητά μας.
■ Το νέο ΕΣΠΑ ή αλλιώς η απορρόφηση του νέου Εταιρικού Συμφώνου Περιφερειακής Ανάπτυξης 2021-2027. Οι πόροι που αντιστοιχούν στην Ελλάδα ανέρχονται σε 26,2 δισ. ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 7% σε σχέση με την περίοδο 2014-2020. Η δε απορρόφηση κονδυλίων, από 27% που ήταν το 2019, ανέρχεται πλέον στο 87%. Μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί περισσότερες από 8.000 αιτήσεις χρηματοδότησης από μικρομεσαίες επιχειρήσεις για επενδυτικά σχέδια, συνολικού ύψους 780 εκατ. ευρώ.
Βασικός στόχος για το ΥΠΕΘΟ είναι η επιτάχυνση της συμβασιοποίησης και η εκτέλεση έργων Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), που την τελευταία τετραετία υπερτετραπλασιάστηκαν σε σχέση με όλα τα προηγούμενα χρόνια (δηλαδή από την έναρξη του θεσμού το 2009). Σημειώνεται ότι 45 έργα ΣΔΙΤ συνολικού κόστους επένδυσης περίπου 6,3 δισ. ευρώ έχουν ήδη εγκριθεί και βρίσκονται σε στάδιο διαγωνιστικής διαδικασίας. Εντός της επόμενης τετραετίας αναμένεται η λειτουργία πολλών εξ αυτών των έργων, όπως ενδεικτικά οι ΣΔΙΤ φοιτητικών εστιών. Κρίσιμη είναι και η υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων που μέχρι το 2027 αναμένεται να στηρίξει την πραγματική οικονομία με εισροή 6,7 δισ. ευρώ από το εθνικό σκέλος του.
Πολλά εξάλλου ποντάρει το ΥΠΕΘΟ στη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων σε εναλλακτικές πηγές που θα καλύψουν τα κενά που αφήνει η τραπεζική χρηματοδότηση. Εδώ πρωταγωνιστικό ρόλο θα διαδραματίσουν τα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο στην κατεύθυνση αυτή (που προβάλλει ιδιαίτερα και η κυβέρνηση) είναι η πλατφόρμα «know your customer». Ενα πρόγραμμα χρήσιμο για επιχειρήσεις, όπου οι αιτήσεις αξιολογούνται από το Δημόσιο έτσι ώστε να τύχουν ευκολότερης τραπεζικής έγκρισης. Το «know your customer» λειτουργεί ως σύνδεσμος ανάμεσα στις επιχειρήσεις και τις τράπεζες.
Προσφέρει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις που θέλουν να χρηματοδοτηθούν να υποβάλουν, μία φορά, τα στοιχεία και τα έγγραφα που θα πιστοποιούν στους συνεργαζόμενους φορείς την ενημερότητά τoυς, την πιστοληπτική τους αξιοπιστία, καθώς και το επιχειρηματικό τους πλάνο για την εκλεξιμότητά τους.
Στόχος είναι διεύρυνση της περιμέτρου των επιχειρήσεων που θα μπορέσουν να δανειοδοτηθούν κατά 60.000. Ηδη από τις 18.000 επιλέξιμες εταιρείες που υπέβαλαν αίτημα έλαβαν θετικές απαντήσεις 14.000 εταιρείες.
