Ο κρατικός κορβανάς έκλεισε και το κλειδί το κρατούν οι οίκοι αξιολόγησης, τουλάχιστον μέχρι να μας δώσουν την επενδυτική βαθμίδα! Για να χρηματοδοτούν πρόσθετες παροχές και μέτρα η κυβέρνηση θα πρέπει να εξοικονομήσει χρήματα από το φοροδιαφυγή και συγκεκριμένα να μειώσει κι άλλο το κενό των εισπράξεων στο ΦΠΑ. Όλα τα άλλα πάνε στον αγώνα για την επιτευξη και διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος.
Το λεγόμενο «κενό» ΦΠΑ, αφορά στη διαφορά μεταξύ των προσδοκώμενων και των πραγματικών εσόδων από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ).
Επί της ουσίας, αποτυπώνει το στίγμα της φοροδιαφυγής. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τελευταία μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδειξε ότι από τα 3,1 δισ. ευρώ που ήταν το «κενό» ΦΠΑ στη χώρα μας το 2020, ένα τμήμα αφορά τις φοροαπαλλαγές του ΦΠΑ και τους μειωμένους συντελεστές και τα υπόλοιπα τις απάτες, τη φοροδιαφυγή και τις πτωχεύσεις.
Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της Κομισιόν για το «κενό» ΦΠΑ στις χώρες της Ε.Ε., η Ελλάδα στο διάστημα 2016- 2019 ειχε απώλειες ΦΠΑ σχεδόν 21 δισ ευρώ! Με βάση, όμως, τα τελευταία στοιχεία της Ε.Ε. για το 2020, η λήψη μέτρων για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής σε συνδυασμό με την αύξηση της χρήσης των ηλεκτρονικών πληρωμών, που ξεκίνησε την περίοδο της πανδημίας, συνέβαλαν στον περιορισμό του «κενού» ΦΠΑ το 2020 στο 19,7% από 23,4% το 2019.
Με συντηρητικές εκτιμήσεις το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών εκτιμά ότι σήμερα, το «κενό» ΦΠΑ βρίσκεται στο 15% και από το 2019 έως σήμερα έχουμε ένα… «κέρδος» ύψους 2 δισ ευρώ από το ΦΠΑ κι άλλα 500 εκατ. ευρώ από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων (αφού μειώνεται η αποκρυπτέα φορολογική ύλη), δηλαδή συνολικά 2,5 δισ ευρώ.
Το οικονομικό επιτελείο βάζει τώρα ένα νέο φιλόδοξο στόχο να μειώσει το «κενό» ΦΠΑ στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δηλαδή στο 9% έως το 2026 βάζοντας στα ταμεία άλλα 2 ευρώ. Έτσι θα έχει εξοικονομήσει συνολικά 4,5 δισ ευρώ μέσα σε 6-7 χρόνια από τις απώλειες ΦΠΑ.
Από αυτό τον «κουμπαρά» της πάταξης της φοροδιαφυγής μπορούν να χρηματοδοτηθούν νέα μέτρα με τις «ευλογίες» της Κομισιον και των οίκων αξιολόγησης. Για παράδειγμα, μια μόνιμη μείωση συντελεστών ΦΠΑ κατά 1 μονάδα, έχει κόστος γύρω στο 1,5 δισ. ευρώ, ενώ με 2 μονάδες μπορεί να προχωρήσει και σε μια πρόσθετη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Τα μέτρα και τα νέα ψηφιακά εργαλεία που σχεδιάζει να ενεργοποιήσει η κυβέρνηση το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να συντελέσουν στον περαιτέρω περιορισμό της φοροδιαφυγής κι άρα στην περαιτέρω μείωση του κενού ΦΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό ήδη το επόμενο χρονικό διάστημα σχεδιάζονται παρεμβάσεις όπως:
• η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα POS έως την άνοιξη του 2024
• η καθολική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων (myData),
• η επέκταση της υποχρέωσης κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους λοιπούς κλάδους της λιανικής αγοράς,
• η πληρωμή των προνοιακών επιδομάτων μέσω πιστωτικών καρτών και
• η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής και η αύξηση του προστίμου για αγορές με μετρητά άνω των 500 ευρώ.