Σε εφιάλτη μετατράπηκαν για πολλούς τουρίστες οι ειδυλλιακές καλοκαιρινές διακοπές στα ελληνικά νησιά, που πλήττονται από τις καταστροφικές πυρκαγιές – υπενθύμιση ότι η ευρωπαϊκή τουριστική βιομηχανία πρέπει να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής και να προσαρμοστεί γρήγορα.
Στη νότια Ευρώπη, τα καλοκαίρια πλέον έχουν γίνει αφόρητα και οι φλόγες που κατακαίουν την Ελλάδα, μια ζοφερή επανάληψη των φονικών πυρκαγιών που κατέστρεψαν τη χώρα το 2021, το αποδεικνύουν. Η αφόρητη ζέστη φέτος ανάγκασε τις αρχές να κλείσουν την Ακρόπολη ενώ οδήγησε τους τουρίστες στο ιταλικό νησί της Σαρδηνίας υποχρεωτικά σε εσωτερικούς χώρους.
Και αυτό συμβαίνει με μόλις 1,2 βαθμό Κελσίου υπερθέρμανσης του πλανήτη από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι επιστήμονες λένε ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει ακόμη και αν περιορίσουμε την άνοδο της θερμοκρασίας στον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για 2 βαθμούς Κελσίου.
Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να κάνει αγνώριστο τον τουριστικό τοπίο σε ορισμένα μέρη. Μια μελέτη του 2019 προέβλεψε ότι το κλίμα της Μαδρίτης το 2050 θα μοιάζει με τη βορειοαφρικανική πόλη του Μαρακές. Το Λονδίνο θα μοιάζει περισσότερο με τη Βαρκελώνη και η Στοκχόλμη με τη Βουδαπέστη. Αυτό θα ήταν μια τεκτονική μετατόπιση για την ταξιδιωτική και τουριστική βιομηχανία της Ευρώπης, η οποία συνεισέφερε 1,9 τρισεκατομμύρια ευρώ στην οικονομία της περιφέρειας πέρυσι, και θα επαναχαρτογραφήσει τα ταξιδιωτικά μοτίβα με τρόπο που πιθανότατα θα επιφέρει πλήγμα σε ορισμένες χώρες της νότιας Ευρώπης.
Ο κλάδος μπορεί να μην το έχει λάβει πλήρως υπόψη αυτό ακόμη. «Υπάρχει ακόμη ένα μεγάλο μέρος της βιομηχανίας που κυριολεκτικά μόλις ξυπνά», είπε η Catharina Martinez-Pardo, συνεργάτις του Boston Consulting Group που ειδικεύεται στο κλίμα και τη βιωσιμότητα στη φιλοξενία. «Δεν νομίζω ότι είναι έτοιμοι».
Περίπου 19.000 άνθρωποι χρειάστηκε να απομακρυνθούν το Σαββατοκύριακο από τη Ρόδο καθώς οι πυρκαγιές συνέχιζαν να πυρπολούν το νησί και πτήσεις ακυρώθηκαν. Τις τελευταίες ημέρες, οι λουόμενοι παρακολουθούσαν τα πυροσβεστικά αεροπλάνα να κάνουν προσγειώσεις για να γεμίσουν νερό – ένα απόκοσμο σκηνικό για ανθρώπους που κολυμπούσαν ή έκαναν θαλάσσια σπορ. Το Σαββατοκύριακο, πολλοί τουρίστες που είχαν εκδράμει δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στα ξενοδοχεία τους για να παραλάβουν τα διαβατήρια και τα υπάρχοντά τους. Ένα καταφύγιο στο Φαληράκι φιλοξένησε τουλάχιστον 100 άτομα, μερικά από αυτά με τα μαγιό τους. Ωστόσο, η τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας είναι απίθανο να λάβει μακροπρόθεσμες εμπορικές αποφάσεις με βάση τα γεγονότα αυτό το καλοκαίρι, λέει ο Tom Jenkins, διευθύνων σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τουρισμού. «Θα πρέπει να αλλάξει ο κλάδος πριν από τη συμπεριφορά των πελατών;» αυτός είπε.
Παρόλο που ο τουριστικός τομέας της Ευρώπης εκτιμάται ότι θα αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,3% έως το 2032, η συχνότητα των ακραίων γεγονότων στη νότια Ευρώπη μπορεί να ωθήσει τους ταξιδιώτες σε προορισμούς στο βόρειο τμήμα της ηπείρου. Τα κύματα καύσωνα μπορεί «να μειώσουν την ελκυστικότητα της νότιας Ευρώπης ως τουριστικού προορισμού μακροπρόθεσμα ή τουλάχιστον να μειώσουν τη ζήτηση το καλοκαίρι», δήλωσε τη Δευτέρα η Moody’s Investors Service.
Ορισμένοι ερευνητές έχουν μοντελοποιήσει ακραία σενάρια για να μετρήσουν τις επιπτώσεις στην οικονομία. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύτηκε φέτος, η οικολογική κατάρρευση λόγω ζέστης θα επέφερε απότομη πτώση άνω του 9% στον Τουρισμό των ελληνικών νησιών του Ιονίου. Το ίδιο σενάριο θα έβλεπε αύξηση του τουρισμού κατά περίπου 16% στη δυτική Ουαλία.
Αυτή η αλλαγή θα επέφερε σημαντικό πλήγμα στις χώρες που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στους επισκέπτες για την οικονομική ανάπτυξη. Η τουριστική βιομηχανία συνέβαλε 14,9% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Ελλάδας το 2021, ενώ πρόσθεσε έως και 9,1% και 8,5% για την Ιταλία και την Ισπανία, αντίστοιχα.
Οι θερμοκρασίες έφτασαν τους 46 βαθμούς Κελσίου στο νησί της Σαρδηνίας την περασμένη εβδομάδα, αδειάζοντας τους δρόμους. Τα κινητά τηλέφωνα σταμάτησαν να λειτουργούν λόγω των θερμοκρασιών ρεκόρ. Ένα μικρό διπλωματικό περιστατικό αυτό το μήνα ανέδειξε τα υψηλά διακυβεύματα για τον κλάδο. Κατά την επίσκεψή του στην Ιταλία, ο Γερμανός υπουργός Υγείας Karl Lauterbach έγραψε στο Twitter σχετικά με την υπερβολική ζέστη πώς ορισμένοι προορισμοί διακοπών στη νότια Ευρώπη «δεν θα έχουν μέλλον μακροπρόθεσμα».
Η ανάρτηση προκάλεσε έντονη αντίδραση από την Ιταλίδα υπουργό Τουρισμού Daniela Santanchè, η οποία επεσήμανε ότι η υπερθέρμανση επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη και όχι μόνο μια χώρα.
Ορισμένοι ευρωπαϊκοί προορισμοί θα «υποφέρουν» τους καλοκαιρινούς μήνες», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο κ. Εντουάρντο Σανταντέρ, εκτελεστικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων. Για τους ταξιδιώτες, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα πηγαίνουν βόρεια ή θα ταξιδεύουν την άνοιξη ή τον χειμώνα αντί για το καλοκαίρι, είπε.
Μία από τις προβλέψεις του Santander ήδη επιβεβαιώνεται. Οι αναζητήσεις για βόρειους ευρωπαϊκούς προορισμούς από ανθρώπους που ζουν στη νότια Ευρώπη αυξήθηκαν την τελευταία εβδομάδα σε σύγκριση με τις ίδιες ημέρες τον περασμένο μήνα, με την Ιρλανδία να σημειώνει αύξηση περισσότερο από 1.000%, σύμφωνα με τον ιστότοπο ταξιδιωτικών κρατήσεων eDreams Odigeo.
«Τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες κάνουν τους Νοτιοευρωπαίους να το ξανασκεφτούν πού θα πάνε διακοπές», δήλωσε ο Πάμπλο Κάσπερς, Chief Supplier Air της eDreams. «Οι καιρικές συνθήκες είναι πιθανό να αποκτήσουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις επιλογές των ταξιδιωτών στο μέλλον».
Μέχρι τη Δευτέρα, αναφέρθηκαν 162 πυρκαγιές σε όλη την Ελλάδα και άλλοι 2.466 τουρίστες και κάτοικοι απομακρύνθηκαν στη βόρεια Κέρκυρα το προηγούμενο βράδυ, εκ των οποίων 59 διασώθηκαν από το λιμενικό. Καθώς οι δασικές πυρκαγιές απειλούν άλλα πέντε χωριά της Ρόδου, εκδόθηκε νέα εντολή εκκένωσης. «Η κλιματική κρίση είναι ήδη εδώ», είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στους βουλευτές τη Δευτέρα στη Βουλή. «Είμαστε σε πόλεμο».