Tου Jonathan Ponciano
Οι φόβοι για μια επικείμενη ύφεση παγκοσμίως και ο χειρότερος πληθωρισμός των τελευταίων 40 και πλέον ετών έχουν καταβαραθρώσει από την αρχή τους έτους την αγορά κρυπτονομισμάτων. Το αποτέλεσμα: χρεοκοπίες και επενδυτές σε πανικό. Η αναταραχή έχει σβήσει τρισεκατομμύρια δολάρια από την αγορά έως τώρα, ενώ περικόπηκαν και χιλιάδες θέσεις εργασίας. Κι όμως: αυτές οι απώλειες μπορεί να είναι μόνο η αρχή της καταιγίδας. “Θα παρουσιαστούν και άλλες αναταράξεις – δεν νομίζω ότι έχουμε ξεμπερδέψει”, δήλωσε στο Forbes ο Μάρκους Σωτηρίου, αναλυτής της λονδρέζικης GlobalBlock, σημειώνοντας ότι το μέλλον δώδεκα εταιρειών –μεταξύ αυτών και η Vauld που χρηματοδοτείται από τον Peter– είναι αβέβαιο, αφού τον τελευταίο μήνα είτε μπλόκαραν την πρόσβαση πελατών στα κεφάλαιά τους είτε ξεκίνησαν διαδικασίες αναδιάρθρωσης.
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει εάν τα κρυπτονομίσματα θα μείνουν σε περιοχή bear market για πολύ – όσο διήρκεσαν οι “χειμώνες” του 2014 και 2018, με τον τελευταίο να οδηγεί σε κατρακύλα 80% την τιμή του Bitcoin και να συντρίβει εκατοντάδες –νέα τότε– tokens. Ο Σωτηρίου εκτιμά ότι η τρέχουσα κρίση μπορεί να κρατήσει έως και 12 μήνες, εκτός και εάν ο υψηλός πληθωρισμός “φρενάρει” σύντομα, επιτρέποντας στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να χαλαρώσει τις επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων που καθιστούν τα ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία λιγότερο ελκυστικά για τους επενδυτές. Οι αναλυτές δεν είναι τόσο σίγουροι ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο.
Ο Matteo Dante Perruccio, εταίρος στην επενδυτική κρυπτονομισμάτων Wave Financial, εκτιμά ότι τα ψηφιακά νομίσματα θα δουν τις τιμές τους να ανακάμπτουν το νωρίτερο σε έξι μήνες, και το αργότερο σε δύο χρόνια, όπως έγινε με τους προηγούμενες “χειμώνες”. “Αν και τώρα, υπάρχει μια διαφορά”, προσθέτει, επισημαίνοντας ότι υπήρξε ένα κύμα θεσμικού χρήματος –από εταιρείες όπως η Tesla, η Goldman Sachs, η Morgan Stanley και άλλες– που διοχετεύθηκε στην αγορά κρυπτονομισμάτων κατά την πανδημία: “Όταν αναπόφευκτα επιστρέψουμε σε μια αγορά με υψηλότερες τιμές, αυτή θα είναι σίγουρα πιο βιώσιμη και υγιής, με λιγότερη κερδοσκοπία και πιο δοκιμασμένη και πραγματική επενδυτική φιλοσοφία”.
Το Forbes καταγράφει όλο το “μακελειό” στην αγορά κρυπτονομισμάτων, κάνοντας μια αναδρομή σε απολύσεις, “βουτιές” και ακραία sell-off, αλλά “βλέποντας” και τα “σωσίβια” και τις εξαγορές που μπορούν να μετριάσουν το πλήγμα
Τα χαμένα τρισεκατομμύρια
Τα χαμηλά επιτόκια και τα μέτρα που υιοθέτησαν οι κυβερνήσεις για να στηρίξουν τις αγορές κατά την πανδημία εκτόξευσαν τις τιμές των κρυπτονομισμάτων. Η απόφαση, όμως, της Federal Reserve να τιθασεύσει τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό αυξάνοντας τα επιτόκιά της έχει επιδεινώσει το επενδυτικό κλίμα, προκαλώντας ένα από τα μεγαλύτερα κραχ στην σύντομη Ιστορία της αγοράς. Η συνολική κεφαλαιοποίηση των crypto κατέγραψε επίπεδα-ρεκόρ τον Νοέμβριο του 2021, ξεπερνώντας τα 3 τρισ. δολάρια. Ακολούθησε το χειρότερο α’ εξάμηνο στην ιστορία των κρυπτονομισμάτων και πλέον η κεφαλαιοποίηση της αγοράς έχει διολισθήσει σε περίπου 950 δισ. δολάρια – μια πτώση της τάξης του 60% από την αρχή του έτους, σύμφωνα με το CoinGecko.
Επιπλέον, το luna του project Terra, εκ των κορυφαίων –μέχρι πρόσφατα– κρυπτονομισμάτων με κεφαλαιοποίηση άνω των 40 δισ. δολαρίων, έχασε τον Μάιο σχεδόν όλη την αξία του μέσα σε μία εβδομάδα, αφού το έτερο κρυπτονόμισμα της Terra, το USD, ένα stablecoin που στόχος ήταν να μείνει σταθερά συνδεδεμένο στο 1 δολάριο, έσπασε την “κλειδωμένη” ισοτιμία του με το αμερικανικό νόμισμα εν μέσω κατάρρευσης της αγοράς. Στο μεταξύ, τα δημοφιλέστερα κρυπτονομίσματα, το Βitcoin, το Εther και το Binance, έχουν υποστεί βαρύτατες απώλειες, 70%, 75% και 65% σε σχέση με τα ιστορικά υψηλά τους, αντίστοιχα. Στην αγορά πήρε χρόνια για να ανακάμψει από παρόμοιες καταστάσεις στο παρελθόν. Ο άγριος “χειμώνας” που ξεκίνησε το 2017 κράτησε κάτι περισσότερο από 1.000 ημέρες εωσότου η τιμή του Bitcoin καταφέρει να σκαρφαλώσει σε νέο ρεκόρ.
Χιλιάδες απολύσεις
Αντιμέτωπα με την κατρακύλα της αγοράς, τα ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων έχουν απολύσει περισσότερους από 2.000 εργαζόμενους τις τελευταίες πέντε εβδομάδες. Η Coinbase απέλυσε 1.180 υπαλλήλους, ή περίπου το 18% του εργατικού δυναμικού της, στις 14 Ιουνίου – εβδομάδες αφότου ο δισεκατομμυριούχος CEO της εταιρείας, Brian Armstrong, προειδοποίησε τους επενδυτές ότι μια πιθανή ύφεση θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρατεταμένη bear market τα κρυπτονομίσματα. Στο σημείωμα με το οποίο ανακοίνωσε τις απολύσεις, ο Armstrong δήλωσε ότι προετοιμάζεται “για το χειρότερο” και αναγνώρισε ότι η εταιρεία “αναπτύχθηκε εξαιρετικά γρήγορα” μέσα στη φρενίτιδα της πανδημίας. “Ήταν έκπληξη και δύσκολο να το διαχειριστείς”, σχολίασε ένας πρώην εργαζόμενος στο LinkedIn. Άλλοι περιέγραψαν τις περικοπές στο προσωπικό ως “βαθιές” και “αναπάντεχες”.
Τον Ιούνιο, η Gemini, το ανταλλακτήριο που ίδρυσαν οι δισεκατομμυριούχοι δίδυμοι αδελφοί Winklevii, ανακοίνωσε ότι θα περικόψει περίπου το 10% των 1.000 υπαλλήλων της, και τα ανταλλακτήρια Crypto.com και BlockFi πως θα απολύσουν το 5% και το 20% του προσωπικού τους, που σε αριθμούς μεταφράζεται σε περίπου 260 και 170 υπαλλήλους, αντίστοιχα. Η πλατφόρμα τραπεζικών υπηρεσιών για χρήστες κρυπτονομισμάτων Celsius φέρεται να απέλυσε 150 εργαζομένους και η αυστριακή πλατφόρμα συναλλαγών Bitpanda έκοψε 270 θέσεις εργασίας, χαρακτηρίζοντας την κίνηση “απαραίτητη για να περιηγηθούμε στην καταιγίδα και να βγούμε από αυτήν οικονομικά υγιείς”.
Sell-off σε ρυθμούς ρεκόρ
Οι επενδυτές αποσύρθηκαν από τα κρυπτονομίσματα με καταιγιστικό ρυθμό, με το Βitcoin να υποχωρεί σε χαμηλό 18 μηνών τον Ιούνιο. Οι εκροές ανήλθαν σε 423 εκατ. δολάρια την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 17 Ιουνίου, σβήνοντας όλες τις φετινές εισροές και ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 198 εκατ. δολαρίων από τον Ιανουάριο, σύμφωνα με την CoinShares. Τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία των επενδυτικών προϊόντων σε κρυπτονόμισμα διολίσθησαν στο ιστορικό χαμηλό των 21,6 δισ. δολαρίων τον Ιούνιο, μια πτώση της τάξης του 37% από τον Μάιο, καθώς οι “διαφαινόμενες απειλές ρευστοποίησης” δημιούργησαν “πανικό” στους επενδυτών μετά το κραχ του luna, όπως ανέφεραν αναλυτές της CryptoCompare σε έκθεσή τους. Στο μεταξύ, σύμφωνα με τη Bank of America, ο αριθμός των πελατών της που χρησιμοποιούν κρυπτονομίσματα υποχώρησε άνω του 50% –σε λιγότερους από 500.000– από τα υψηλά της αγοράς τον Νοέμβριο.
Την περασμένη Τρίτη, η κορυφαία εταιρεία εξόρυξης Core Scientific αποκάλυψε ότι πούλησε το μεγαλύτερο μέρος των Bitcoin της τον Ιούνιο, με μέση τιμή στα 23.000 δολάρια, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 167 εκατ. δολάρια. Σε ανακοίνωσή του, ο CEO της εταιρείας Mike Levitt εξήγησε πως οι πωλήσεις ήρθαν ως επακόλουθο της “μεγάλης ανησυχίας” που έχουν προκαλέσει η “βουτιά” της αγοράς, η αύξηση των επιτοκίων και ο “ιστορικός πληθωρισμός”. Η καναδική εταιρεία Bitfarms “ξεφορτώθηκε” επίσης 3.000 Bitcoin στα τέλη του Ιουνίου, έναντι 62 εκατ. δολαρίων.
“Η συνήθης πρακτική των εξορυκτών Bitcoin είναι να πουλάνε στα τελικά στάδια της bear market”, εξηγεί ο Σωτηρίου, σημειώνοντας ότι ορισμένες εταιρείες ίσως χρειαστεί να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους για να καλύψουν έξοδα ή να παραμείνουν φερέγγυες, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός θα επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος.
Δισεκατομμύρια “στον πάγο”
Επικαλούμενη “ακραίες συνθήκες στην αγορά”, η Celsius έγινε η πρώτη μεγάλη πλατφόρμα που σταμάτησε τις αναλήψεις και τις μεταφορές μεταξύ λογαριασμών στις 13 Ιουνίου. Τις επόμενες μέρες ακολούθησαν και άλλες το παράδειγμά της: η Babel Finance, η CoinFLEX και η Voyager “πάγωσαν” όλες τις αναλήψεις. Καμία από τις αναφερθείσες πλατφόρμες δεν έχει ανοίξει εκ νέου τις συναλλαγές, εμποδίζοντας την πρόσβαση των επενδυτών σε κεφάλαια ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων.
“Αυτές οι πλατφόρμες βρίσκονται όντως σε πολύ δύσκολη θέση, επειδή διαχειρίστηκαν ανεύθυνα τα κεφάλαια των πελατών τους, τρόπον τινά τα έχασαν, και τώρα δεν μπορούν να επιστρέψουν τα χρήματα στους πελάτες τους – και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα το κάνουν στο μέλλον”, εξηγεί ο Σωτηρίου. Πρόσφατα, η εισηγμένη Coinbase προειδοποίησε ότι οι πελάτες θα αντιμετωπίζονται ως “μη εξασφαλισμένοι πιστωτές”, σε περίπτωση που η εταιρεία χρεοκοπήσει.
Πτωχεύσεις και εκκαθαρίσεις
Μερικές πλατφόρμες απλά καταρρέουν. Στις 27 Ιουνίου, η Voyager εξέδωσε ειδοποίηση αθέτησης πληρωμών προς το hedge fund Three Arrows Capital (3AC), με έδρα τη Σιγκαπούρη, επειδή δεν κατέβαλε πληρωμές για δάνεια ύψους 675 εκατ. δολαρίων σε Bitcoin και stablecoin. Το 3AC είχε φτάσει να διαχειρίζεται περίπου 3 δισ. δολάρια, αλλά στα τέλη του Ιουνίου οι χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές της Σιγκαπούρης εξέδωσαν καταδικαστική απόφαση σε βάρος του fund για ψευδείς πληροφορίες και πλέον έχει τη δικαιοδοσία να διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους έως 250 εκατ. δολάρια. Τα προβλήματα του 3AC επιδεινώθηκαν από τον αντίκτυπο του sell-off στις ριψοκίνδυνες επενδύσεις της, στις οποίες φέρονται να περιλαμβάνονταν υπέρογκες τοποθετήσεις στο Grayscale Bitcoin Trust και περίπου 200 εκατ. δολάρια σε… άχρηστα πλέον Luna. Πριν από λίγες ημέρες, δικαστήριο των Βρετανικών Παρθένων Νήσων εξέδωσε απόφαση σύμφωνα με την οποία το 3AC καλείται να ρευστοποιήσει τα περιουσιακά του στοιχεία, αφού κηρύχθηκε αφερέγγυο. Την ίδια ημέρα το fund κατέθεσε αίτηση πτώχευσης.
Τρεις ημέρες μετά, κατέθεσε αίτηση πτώχευσης και η Voyager, ενώ είχε προηγηθεί η αναστολή των συναλλαγών μέσω της πλατφόρμας. “Πιστεύω ακράδαντα στο μέλλον αυτής της αγοράς, ωστόσο η παρατεταμένη αστάθεια στην αγορά των κρυπτονομισμάτων απαιτεί να αναλάβουμε –συνειδητά και αποφασιστικά– δράση εδώ και τώρα”, τόνισε σε δήλωσή του ο CEO της Voyager Stephen Ehrlich. H εταιρεία γνωστοποίησε ότι έχει περισσότερους από 100.000 πιστωτές και περιουσιακά στοιχεία ύψους έως και 10 δισ. δολαρίων. Η Vauld και η Celsius ανακοίνωσαν επίσης ότι διερευνούν επιλογές αναδιάρθρωσης.
“Σωσίβια”
Ορισμένες πλατφόρμες ελπίζουν να διασωθούν πριν αναγκαστούν να “αφομοιωθούν” από άλλες πιο σταθερές εταιρείες. Ήδη το ανταλλακτήριο FTX του δισεκατομμυριούχου Sam Bankman-Fried προχώρησε σε συμφωνία για την εξαγορά του προβληματικού BlockFi έναντι 240 εκατ. δολαρίων. “Είμαστε διατεθειμένοι να κλείσουμε μια όχι τόσο επωφελή συμφωνία, εφόσον πρέπει να σταθεροποιήσουμε την κατάσταση και να προστατεύσουμε τους πελάτες “, δήλωσε ο ίδιος στο Forbes τον Ιούνιο. Πιο πρόσφατα, ανέφερε ότι το FTX διαθέτει “μερικά δισεκατομμύρια” ακόμη για να βοηθήσει τις εταιρείες που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Στο μεταξύ, η Goldman Sachs φέρεται να επιδιώκει να αντλήσει 2 δισ. δολάρια για να στηρίξει την αγορά προβληματικών περιουσιακών στοιχείων από τη Celsius, ενώ ενδιαφέρον προς την ίδια κατεύθυνση δείχνουν και άλλα εδραιωμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
“Είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο”, λέει ο Dante Perrucio της Wave Financial. “Μεγάλα τραπεζικά ιδρύματα αναζητούν προβληματικά περιουσιακά στοιχεία στην αγορά κρυπτονομισμάτων. Αυτό σημαίνει ότι πιστεύουν πως ο κλάδος θα επιστρέψει –και θα επιστρέψει δυναμικά– παρά την περίπλοκη περίοδο που διανύουμε τώρα”.
Πηγή: capital.gr