«Παράθυρο» για έκτακτες παροχές και το 2023 ανοίγει το προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού που κατέθεσε χθες στις Βρυξέλες η κυβέρνηση. Παρά τις δυσκολίες και τις διεθνείς αντιξοότητες, τα στοιχεία που υπέβαλε στην Κομισιόν η Αθήνα δείχνουν ότι ίσως η ανάπτυξη είναι τελικά μεγαλύτερη από το αναμενόμενο.
Σε συνδυασμό με τη δέσμευση του πρωθυπουργού ότι η κυβέρνηση «θα ξύσει τον πάτο του βαρελιού» για να βρει περίσσευμα για νέα μέτρα στήριξης ως το τέλος του έτους, το κείμενο του Προσχεδίου δείχνει ότι μπορεί σε ένα-δύο μήνες να υπάρξουν νέα περιθώρια για ανακοινώσεις παροχών από Προϋπολογισμό, πέραν όσων υπήρχαν ως τώρα.
Η προοπτική αυτή ενισχύεται και από την υψηλή αποδοτικότητα στις εισπράξεις φόρων, που σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του τρέχοντος Κρατικού Προϋπολογισμού ξεπέρασαν στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου κατά 3,156 δισ. ευρώ ή 7,5% τους στόχους που είχαν τεθεί πριν ένα χρόνο στον Προϋπολογισμό του 2023.
Το μεγαλύτερο μέρος (περίπου 2,68 δισεκατομμύρια ευρώ) προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου φέτος, αλλά και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων τρέχοντος έτους. Αν και τα έσοδα αυτά έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για να καλύψουν έκτακτες ανάγκες (λόγω φυσικών καταστροφών, ακρίβειας κλπ) η δυναμική αυτή δείχνει να συνεχίζεται και στους τελευταίους μήνες του έτους.
Το μήνυμα πως η Ελλάδα τα καταφέρνει – και καλύτερα ίσως από το αναμενόμενο- μεταφέρει και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης στο Λουξεμβούργο όπου διεξάγονται οι συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, όπου εξετάζονται η αποδοτικότητα των σχεδίων ανάπτυξης και ανθεκτικότητας, αλλά και οι συνέπειες των πολέμων σε Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις που απέστειλε στις Βρυξέλλες πάντως η Αθήνα, το Προσχέδιο προβλέπει μεγαλύτερη ανάπτυξη για φέτος και του χρόνου, αυξήσεις εισοδημάτων, αλλά και περαιτέρω μείωση της ανεργίας.
Παρά τις δυσκολίες που διαμορφώνουν η ακρίβεια και τα υψηλά επιτόκια, η πρόβλεψη για ανάπτυξη τοποθετείται επισήμως στο 2,3% για φέτος, αλλά με ισχυρό το σενάριο να ανέβει ακόμη πιο ψηλά λόγω των αυξημένων εισπράξεων από τον τουρισμό που ενδεχομένως να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τα 20 δισ. ευρώ.
Όχι τυχαία ίσως, και το ΔΝΤ στις τελευταίες προβλέψεις του πριν λίγες μέρες, μιλά για ανάπτυξη 2,5% στην Ελλάδα φέτος, αντί 2,3% που είναι η επίσημη πρόβλεψη της κυβέρνησης στο προσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή πριν δύο εβδομάδες.
Για το 2024, παραμένει η πρόβλεψη της κυβέρνησης για την ανάπτυξη στο 3%, με «πολιορκητικό κλοιό» τις επενδύσεις οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατά 12,1% το 2024, έναντι 8,3% το 2023.
Παράλληλα προβλέπεται νέα αύξηση των εισοδημάτων έως και 2,68% για τους πλέον χαμηλόμισθους, αλλά και σημαντική πτώση της ανεργίας η οποία από 11,2% φέτος θα αποκλιμακωθεί στο 10,6% το 2024 με βάση την μεθοδολογία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού και στο 9% με βάση τους εθνικούς λογαριασμούς.
Ως εκ τούτου, αύξηση θα σημειώσουν τα εισοδήματα τον επόμενο χρόνο μετά τα μέτρα στήριξης των 2,5 δισ. ευρώ στα νοικοκυριά. Σε ότι αφορά την αύξηση των εισοδημάτων από το 2024 για τα χαμηλά κλιμάκια έως 6.016 ευρώ θα είναι 2,68% και μέχρι 1,71% για όσους δηλώνουν εισοδήματα από 9.841 ευρώ έως 11.711 ευρώ, ενώ μικρότερη αύξηση έως 0,65% θα έχουν και τα εισοδήματα πάνω από 50.000 ευρώ.
Συγκεκριμένα, αυξήσεις προβλέπονται ως εξής:
- Για εισοδήματα έως 14.643 ευρώ, αύξηση 1,65%
- Για εισοδήματα έως 16.837 ευρώ, αύξηση 1,57%
- Για εισοδήματα έως 19.022 ευρώ, αύξηση 1,71%
- Για εισοδήματα έως 21.158 ευρώ, αύξηση 1,65%
- Για εισοδήματα έως 25.212 ευρώ, αύξηση 1,68%
- Για εισοδήματα έως 29.948 ευρώ, αύξηση 1,41%
- Για εισοδήματα έως 51.741 ευρώ, αύξηση 0,65%
Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 0,7% ο αριθμός των ατόμων που έρχονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της φτώχειας. Ειδικότερα όπως αναφέρεται στο Προσχέδιο οι μεγαλύτερες μειώσεις στον δείκτη για την φτώχεια θα είναι στα άτομα ηλικίας 80 ετών (- 1,8%) και να ακολουθούν οι ηλικίες από 65 έως 79 ετών με μείωση του κινδύνου κατά 1,1%.
Για τις ηλικιακές ομάδες από 25 έως 49 ετών το ποσοστό του πληθυσμού που θα βρεθεί σε κίνδυνο εισοδηματικής φτώχειας θα είναι μειωμένο κατά 0,5% το 2024.
Να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2022 το όριο της φτώχειας προσδιορίζεται σε ετήσιο εισόδημα 5.712 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.995 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών.
Την ίδια στιγμή όμως ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι θα αυξάνεται με ρυθμούς 3,8% φέτος και 2,4% το 2024, που είναι πάντως σχετικά χαμηλότερος από τα επίπεδα τιμών πολλών άλλων χωρών που έχουν υποβάλει ως τώρα το δικό τους Προσχέδιο στην ΕΕ.
