Το 70% του συνολικού ληξιπρόθεσμου χρέους προς την εφορία προέρχεται από τις επιχειρήσεις. Οι περισσότερες από αυτές έχουν πτωχεύσει εδώ και δεκαετίες, ενώ για όσες είναι ακόμη ενεργές, μετά τον καταλογισμό των φόρων, δυστυχώς η νομοθεσία και οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουν οι ελεγκτές οδηγούσαν μέχρι πρότινος σε… μηδενικά αποτελέσματα. Από τον καταλογισμό, για παράδειγμα, του προστίμου μέχρι την κίνηση των διαδικασιών (έκθεση ελέγχου και είσπραξη) μπορεί στην καλύτερη περίπτωση να περάσει ένας μήνας με 40 ημέρες και στη χειρότερη ακόμη και έξι μήνες, ενδεχομένως και χρόνος.
Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, που ανέλυσε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, δείχνουν ότι τα νομικά πρόσωπα οφείλουν το 70% των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αγγίζοντας στο τέλος Απριλίου τα 58,9 δισ. ευρώ. Ωστόσο, από αυτό το ποσό ελάχιστα μπορούν να εισπραχθούν σήμερα. Και γι’ αυτόν τον λόγο η φορολογική διοίκηση εστιάζει πλέον στα νέα χρέη που δημιουργούνται, καθώς οι πιθανότητες είσπραξης είναι πολύ μεγαλύτερες σε σύγκριση με τα παλαιά χρέη.
Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι από τα 107,7 δισ. ευρώ που είναι συνολικά τα ληξιπρόθεσμα χρέη, το πραγματικά εισπράξιμο υπολογίζεται στα 81,4 δισ. ευρώ. Η αλήθεια όμως είναι πολύ μακριά, καθώς το ποσό που μπορεί εντέλει να εισπραχθεί δεν ξεπερνάει τα 26,9 δισ. ευρώ, δηλαδή το 25% του συνολικού χρέους προς το Δημόσιο. Από αυτά τα 26,9 δισ. προέρχεται πάνω από το 90% των εισπράξεων. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση: «Με άλλα λόγια το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων προέρχεται από μόλις (…) το 25% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου».
Τα χρέη προς την εφορία φτάνουν στα 107,7 δισ., αλλά μπορούν να εισπραχθούν μόλις 26,9 δισ., δηλαδή το 25% του συνολικού χρέους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία:
• Το 57%, που αντιστοιχεί σε 46,3 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κτλ.).
• Το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, σε αυτές περιλαμβάνονται τα πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά), τα οποία αποτελούν το 29,7% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς αγγίζουν τα 24,2 δισ. ευρώ, και οι μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 13,3% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 10,9 δισ. ευρώ. Από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει επίσης ότι το τελευταίο έτος καταγράφεται αύξηση των μεγάλων οφειλετών με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ και ήδη έχουν ληφθεί μέτρα προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έχουν περιουσιακά στοιχεία, πώς διακινούν τυχόν χρήμα που διαθέτουν, καθώς από τα επίσημα κανάλια (τράπεζες) δεν προκύπτουν καταθέσεις στις περισσότερες περιπτώσεις. Οπως αναφέρουν στελέχη της φορολογικής διοίκησης, η λήψη αναγκαστικών μέτρων ενεργοποιείται αυτομάτως για τους ανωτέρω. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, οι λογαριασμοί είναι άδειοι, ενώ δεν υπάρχουν και περιουσιακά στοιχεία στο όνομα του οφειλέτη ή του επιχειρηματία.
Στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ
Σε αυτό το πλαίσιο η ΑΑΔΕ προχωρεί πλέον στην αναζήτηση του χρήματος. Εκτιμούν ότι κάπου υπάρχει περιουσία, την οποία όμως, με τα μέχρι προ ολίγων ημερών διαθέσιμα «όπλα», δεν μπορούσαν να εντοπίσουν. Πλέον μπορούν να ζητούν στοιχεία από επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες πληρωμών στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα θα ζητηθούν στοιχεία από τη Viva, τη Revolut και άλλα ψηφιακά πορτοφόλια, εκτιμώντας ότι θα εντοπιστούν περιουσιακά στοιχεία και κινήσεις λογαριασμών.
Ηδη έχει περάσει από τη Βουλή η σχετική διάταξη που παρέχει τη δυνατότητα στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό να ζητάει στοιχεία από τις ανωτέρω εταιρείες παροχής πληρωμών (ψηφιακά πορτοφόλια) και οι οποίες θα υποχρεούνται άμεσα να τα παρέχουν.
