Έπειτα από πολλά χρόνια στο χώρο των επιχειρήσεων, ο Μπιλ Γκάρλεϊ φαίνεται πως έχει απογοητευτεί πλήρως, από τον τρόπο με τον οποίο τραπεζίτες και επιχειρηματίες διαχειρίζονται την εισαγωγή νέων εταιρειών στο χρηματιστήριο.
Ο διάσημος επενδυτής και επιχειρηματίας είχε εργαστεί στη Silicon Valley για περισσότερα από 20 χρόνια. Παράλληλα, έχει επενδύσει σε γνωστές εταιρείες όπως οι OpenTable, Zillow και Uber.
Η απογοήτευσή του ωστόσο, για τις IPOs ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2017. Ήταν μέλος στο ΔΣ της Stitch Fix, της εξατομικευμένης εφαρμογής μόδας, όταν η Goldman Sachs και η JPMorgan ανέλαβαν την IPO της εταιρείας. Η δημοσιοποίηση μιας εταιρείας – όπως άλλωστε είναι λογικό – θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα και πιο σημαντικά κεφάλαια στον κύκλο ζωής μιας εταιρείας.
Σημειώνεται πως κατά τη διάρκεια μιας παραδοσιακής δημόσιας εγγραφής, η εταιρεία συγκεντρώνει χρήματα πουλώντας μετοχές – κομμάτια δηλαδή, της εν λόγω επιχείρησης – σε επενδυτές εισάγοντας τα στη συνέχεια, στο χρηματιστήριο. Ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η προετοιμασία για τη συμφωνία δημοσιοποίησης της Stitch Fix, ο Γκάρλεϊ συνομίλησε με έναν από τους κορυφαίους τραπεζίτες της εταιρείας. Ο συγκεκριμένος τραπεζίτης ωστόσο, έμελλε να αλλάξει δραματικά την αντίληψή του Γκάρλεϊ για τις IPO.
«Μπιλ, αυτή η συμφωνία έχει υπερκαλυφθεί μόνο τρεις φορές», του είπε τραπεζίτης. Ο Γκάρλεϊ αισθάνθηκε ικανοποίηση με αυτή την εξέλιξη. Ουσιαστικά, αυτό σήμαινε πως θα υπήρχε ένας αγοραστής για κάθε μετοχή που έβγαζε η εταιρεία στις δημόσιες αγορές. «Όχι», του έκοψε τα φτερά ο τραπεζίτης. «Αυτό είναι το πρόβλημα. Συνήθως έχουμε 10 φορές περισσότερη ζήτηση. Ο δικός μας στόχος ωστόσο, είναι να φτάσουμε τις 30 φορές», του εξήγησε.
Ο Γκάρλεϊ θέλησε να προτείνει έναν τρόπο προκειμένου να αυξηθεί η ζήτηση. Παρόλα αυτά, ο τραπεζίτης αν και είχε εντοπίσει το πρόβλημα, – πράγματι, υπήρχε πρόβλημα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης – παρόλα αυτά, «δεν ήταν πρόθυμος να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις. Αντιθέτως, σκόπευε απλώς, να μειώσει την τιμή πώλησης της μετοχής κάτι που ωστόσο, θα ζημιώνε την εταιρεία», αποκαλύπτει ο Γκάρλεϊ.
Η Stitch Fix τιμολόγησε τελικά, τις μετοχές της στα 15 δολάρια, χαμηλότερα δηλαδή, από την αρχική εκτιμώμενη τιμή (18 – 20 δολάρια). Η εταιρεία συγκέντρωσε 120 εκατομμύρια δολάρια αφού αποφάσισε να πουλήσει λιγότερες μετοχές σε χαμηλότερη τιμή. Οι μετοχές, που ξεκίνησαν να διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο Nasdaq, άνοιξαν στα 16,90 δολάρια πριν κλείσουν την ημέρα στα 15,15 δολάρια. Η απογοητευτική απόδοση καταγράφηκε από την Wall Street Journal, η οποία ανέφερε την απόφαση να τιμήσει στα 15 δολάρια ως «άλλη μια αποτυχία για μια καυτή startup που θέλει να κερδίσει χρήματα από την επιτυχία της στην ιδιωτική αγορά».
Η κόντρα με τους τραπεζίτες
Τον Οκτώβριο του 2018, ο Γκάρλεϊ είχε άλλη μια αντιπαράθεση με επενδυτικούς τραπεζίτες της Wall Street σχετικά με τον χειρισμό μιας IPO. Η Elastic, μια άλλη επένδυση της Benchmark στον κλάδο των επιχειρήσεων-λογισμικού, ετοιμαζόταν για μια δημόσια εγγραφή με επικεφαλής την Goldman Sachs. Η Benchmark πίστευε ότι η εταιρεία είχε ένα λαμπρό μέλλον και θα μπορούσε να τιμολογήσει τις μετοχές περίπου στα 80 δολάρια το τεμάχιο. Όταν ήρθε η ώρα να αποτιμηθεί η συμφωνία, η Elastic πούλησε μετοχές τελικά, πολύ χαμηλότερα, στα 36 δολάρια. Ο Γκάρλεϊ επιρρίπτει τις ευθύνες στη Goldman Sachs. Η Benchmark θεώρησε ότι η τιμή ήταν πολύ χαμηλή και είπε στην τράπεζα ότι εάν επρόκειτο να πουλήσει τις μετοχές της Elastic για αυτό το ποσό, η Benchmark ήθελε να αγοράσει μετοχές από 10 έως 20 εκατομμύρια δολάρια στην IPO. Το αίτημα ήταν ασυνήθιστο: ιδιώτες επενδυτές όπως η Benchmark συνήθως μειώνουν το μερίδιό τους όταν οι εταιρείες πωλούν μετοχές δημόσια ή αμέσως μετά.
Ωστόσο, η Goldman δεν συμφώνησε με την Benchmark. Μέχρι να κλείσουν οι αγορές την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης του Elastic, η μετοχή είχε αυξηθεί κατά 94%, σκαρφαλώνοντας στα 70 δολάρια, αποδεικνύοντας ότι υπήρχε μεγαλύτερη ζήτηση για τις μετοχές της εταιρείας από ότι περίμενε η Goldman. Αλλά η Elastic δεν μπόρεσε να μπει σε αυτή τη φρενίτιδα, αφού κέρδισε μόνο χρήματα από την αρχική πώληση. Η υποτιμολόγηση κόστισε επίσης στη Benchmark 60 εκατομμύρια δολάρια, υπολόγισε η εταιρεία επιχειρηματικών συμμετοχών.
Μια διαφορετική στρατηγική
Παρόλα αυτά, άλλες εταιρείες απέδειξαν ότι υπήρχε ένας διαφορετικός και δυνητικά καλύτερος τρόπος προκειμένου να εισαχθούν στο χρηματιστήριο. Αρκετούς μήνες νωρίτερα, η Spotify εισήγαγε με επιτυχία τις μετοχές της στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης χωρίς να υποβληθεί σε δημόσια εγγραφή. Η εταιρεία δεν χρησιμοποίησε επενδυτικές τράπεζες για να επιλέξει επενδυτές ή να επιλέξει μια τιμή που ικανοποιούσε τις απαιτήσεις τους. Και δεν πούλησε τις δικές της μετοχές. Αντίθετα, ταίριαξε τους υπάρχοντες μετόχους που ήθελαν να πουλήσουν – κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών, εργαζόμενους και οποιονδήποτε άλλον που κατείχε μερίδιο στην εταιρεία – με οποιονδήποτε ήθελε να αγοράσει.
Περισσότερες από 30 εκατομμύρια μετοχές άλλαξαν χέρια κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας, και παρόλο που η τιμή έκλεισε στα 149,01 δολάρια, μια πτώση 10%, οι μετοχές παρουσίασαν μικρότερη μεταβλητότητα από πολλές άλλες IPO τεχνολογίας. Ενώ ορισμένοι πίστευαν ότι η άμεση εισαγωγή της Spotify μπορεί να είναι μια μοναδική εκδήλωση, οι συζητήσεις σύντομα συγκεντρώθηκαν γύρω από μια δεύτερη εταιρεία που εξέταζε μια παρόμοια στρατηγική. Λίγο πριν την εκπνοή του 2018, η Slack, η εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων στο χώρο εργασίας, άρχισε να προετοιμάζεται για μια δική της απευθείας εισαγωγή.
Ο Γκάρλεϊ είχε δίκιο. Σημειώνεται, πως δεν ήταν μόνος που άσκησε κριτική αναφορικά με τον παραδοσιακό τρόπο δημιουργίας των IPO. Ο οικονομικός διευθυντής της Spotify, Μπάρι ΜακΚάρθι Barry είχε εκφράσει δημόσια τις ανησυχίες του αναφορικά με το συγκεκριμένο θέμα. Τον Δεκέμβριο του 2020, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς άνοιξε την πόρτα σε απευθείας εισαγωγές στις οποίες μια εταιρεία θα μπορούσε να πουλήσει νέες μετοχές για να συγκεντρώσει τα απαραίτητα χρήματα. Συνολικά, οι Spotify, Gurley και άλλοι αποδέσμευσαν το μεγαλύτερο κύμα καινοτομίας που χτύπησε την αγορά IPO εδώ και δεκαετίες. Η ιστορία για το πώς το έκαναν δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια επανάσταση.
