Η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα δεν είναι μια πλούσια χώρα. Και όμως, οι 93.000 κάτοικοί της αναγκάζονται να πληρώνουν 28.000 δολάρια την εβδομάδα για ένα superyacht 82 μέτρων που παραμένει ακίνητο εδώ και μήνες στο λιμάνι τους.
Πρόκειται για το Alfa Nero, το αξίας 120 εκατ. δολαρίων σκάφος του Ρώσου μεγιστάνα των λιπασμάτων Andrey Guryev, το οποίο κατέλαβαν ένα πρωινό, πέρυσι, μια 20αριά οπλισμένοι αστυνομικοί και πέντε πράκτορες του FBI. Έκτοτε, το σκάφος με την πισίνα υπερχείλισης που μετατρέπεται σε πίστα χορού, παραμένει ακίνητο σε αυτό το ήσυχο λιμάνι, για να θυμίζει τον οικονομικό πόλεμο που κήρυξε στη Ρωσία η Δύση, έπειτα από την εισβολή της στην Ουκρανία. Παράλληλα, είναι και μια ηχηρή υπενθύμιση των δυσκολιών που συναντά η Δύση στη διαχείριση των κατασχεμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Για την Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, το Alfa Nero εξελίσσεται σε έναν εφιάλτη. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, οι φορολογούμενοι της μικρής χώρας πληρώνουν 28.000 δολάρια την εβδομάδα για το σκάφος. Στα έξοδα αυτά περιλαμβάνεται ο μισθός του Ιταλού καπετάνιου του αλλά και 2.000 δολάρια την ημέρα σε ντίζελ για να λειτουργεί ο κλιματισμός του superyacht. Εάν το σύστημα κλιματισμού κλείσει, η μούχλα θα εξαπλωθεί στο σκάφος μέσα σε 48 ώρες, καταστρέφοντας, πιθανότατα, το ξύλινο εσωτερικό αλλά και τον πίνακα του Miro που βρίσκεται μέσα σε αυτό. Το βασικό πλήρωμα των έξι ατόμων που παραμένει στο Alfa Nero και παλεύει να κρατήσει το σκάφος αξιόπλοο, έχει προ πολλού εξαντλήσει τα αποθέματά του σε σαμπάνια, αστακούς και χαβιάρι.
Αφότου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, δεκάδες κυβερνητικοί αξιωματούχοι ξεκίνησαν μια πρωτοφανή προσπάθεια να πιέσουν τον Ρώσο πρόεδρο να δώσει τέλος στον πόλεμο, ασκώντας ασφυκτικές πιέσεις σε πρόσωπα του περιβάλλοντός του. Το Russian Elites, Proxies, and Oligarchs Task Force, μια πολυεθνική κυβερνητική οργάνωση που οργανώνει τις κυρώσεις, ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι περιουσιακά στοιχεία συνολικής αξίας 58 δισ. δολαρίων, που ανήκουν σε Ρώσους ολιγάρχες, έχουν «παγώσει» ή μπλοκαριστεί, λόγω των σχέσεων των ιδιοκτητών τους με το Κρεμλίνο. Σε αυτά περιλαμβάνονται γιοτ, επαύλεις και επενδύσεις.
Η αρχική παρόρμηση της Δύσης να κάνει τη ζωή άβολη για τους συμμάχους του Πούτιν, εμποδίζοντας την πρόσβαση στον πλούτο τους, έχει εξελιχθεί σε κινήσεις για μόνιμη κατάσχεση των περιουσιακών τους στοιχείων. Ωστόσο, η δέσμευση ενός περιουσιακού στοιχείου δεν δίνει αμέσως στις αρχές το δικαίωμα να αναλάβουν την ιδιοκτησία του και να το πουλήσουν. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό είναι δυνατό μόνο μετά από περίπλοκες νομικές προσπάθειες, που αποδεικνύουν ότι τα άτομα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις έχουν διαπράξει εγκλήματα. Όμως η διαδικασία αυτή διαρκεί μήνες ή χρόνια.
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν ξεκινήσει περισσότερες από 300 ποινικές έρευνες εναντίον Ρώσων που βρίσκονται στις λίστες των κυρώσεων. Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ έχει μια ομάδα 50 αξιωματούχων που στήνουν ποινικές υποθέσεις, ελπίζοντας να συγκεντρώσουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια πουλώντας ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Στόχος είναι τα χρήματα αυτά να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Μέχρι στιγμής, το συνολικό ποσό που έχουν παραδώσει οι ΗΠΑ στην Ουκρανία από τα κατασχεμένα περιουσιακά στοιχεία είναι μόλις 5,4 εκατομμύρια δολάρια. Για το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση, το αντίστοιχο ποσό είναι μηδενικό.
Στην πράξη, οι φορολογούμενοι είναι εκείνοι που πληρώνουν τους τεράστιους λογαριασμούς για τη διατήρηση ενός στόλου από πανάκριβα γιοτ και μιας σειράς από επαύλεις, την ώρα που κανείς δεν επιτρέπεται να τα χρησιμοποιήσει. Οι δυσκολίες στην αξιοποίηση αυτών των περιουσιακών στοιχείων είναι πολλές. Όταν η κυβέρνηση της Αντίγκουας προσπάθησε να πουλήσει το Alfa Nero στον πρώην CEO της Google, Eric Schmidt, αντί 67 εκατ. δολαρίων, μια εταιρεία που συνδέεται με τον Guryev κατάφερε να μπλοκάρει την αγοραπωλησία, με αποτέλεσμα ο Schmidt να οπισθοχωρήσει. Τώρα, η Αντίγκουα αναζητά νέο αγοραστή.
