Αξιοποιώντας κονδύλια του ΕΣΠΑ που κινδύνευαν να χαθούν αλλά και πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης που πήγαιναν σε λάθος κατεύθυνση, η κυβέρνηση φτιάχνει το πακέτο αποζημιώσεων και στήριξης για τις καταστροφές και για όσους επλήγησαν από πέρασμα του Daniel στην Θεσσαλία, κρατώντας σταθερά τα δημοσιονομικά της χώρας. Άλλωστε χθες ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι διευκρίνισε ότι οι δαπάνες που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις πλημμύρες θα εξαιρεθούν για τουλάχιστον 2 χρόνια από τη λογιστική αποτύπωση του ελλείμματος.
Ετσι λοιπον με την ευρωπαϊκή αρωγή χρηματοδοτείται ένα πλέγμα παρεμβάσεων που περιλαμβάνει χρηματικές αποζημιώσεις, έργα υποδομής και επιδότηση δράσεων αποκατάστασης των ζημιών. Το ΥΠΕΘΟ με έναν συμπληρωματικό προϋπολογισμό κρατάει σταθερή την πορεία προς την επενδυτική βαθμίδα και τον αρχικό στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 0,7% του ΑΕΠ εφέτος (έναντι 1,1% που είναι ο φιλόδοξος στόχος στο Πρόγραμμα Σταθερότητας)
Μέσα στις επόμενες ημέρες το υπουργείο θα έχει καθαρή εικόνα για το συνολικό κόστος και για όλο το πλέγμα των παρεμβάσεων με τους πρώτους υπολογισμούς να ανεβάζουν την ζημιά στην περιοχή των 2,5 – 3 δισ. ευρώ έκ οποίων το 1 δισ. ευρώ αφορούν στις αποζημιώσεις που θα δοθούν σε νοικοκυριά επιχειρήσεις αγρότες και κτηνοτρόφους. Ταμειακά, ο προϋπολογισμός διαθέτει ένα αποθεματικό €400 εκατομμυρίων για φυσικές καταστροφές το οποίο προφανώς και δεν φτάνει γι αυτό προχωρά ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός που εκτιμάται σε 500 με 600 εκατ ευρώ.
Εξάλλου, οι αποζημιώσεις για τους αγρότες θα χρηματοδοτηθούν από το ταμείο αλληλεγγύης Ευρωπαϊκής Ενωσης με το ποσό των 400 εκατ ευρώ που έχει ήδη κλειδώσει Το ακριβές ύψος της ενίσχυσης που θα δοθεί εξαρτάται από το τελικό ύψος της ζημιάς που έχει σημειωθεί. Με βάση τον κανονισμό του Ταμείου, η πληγείσα χώρα (στην συγκεκριμένη περίπτωση η Ελλάδα) έχει περιθώριο 3 μήνες από την καταστροφή να αιτηθεί χρηματοδοτική ενίσχυση με βάση το κόστος της ζημιάς που έχει υποστεί. Δίνεται βέβαια η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να ζητούν προκαταβολικές πληρωμές, η χορήγηση των οποίων αποφασίζεται από την Επιτροπή, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι. Το ανώτατο ποσό της προκαταβολής ανέρχεται στο 25% του προβλεπόμενου συνολικού ποσού της χρηματοδοτικής συνεισφοράς του Ταμείου Αλληλεγγύης και το ανώτερο ποσό στα 100 εκατ. ευρώ. Η επιδότηση πρέπει να χρησιμοποιείται εντός 18 μηνών από την ημερομηνία χορήγησής της.
Απο εκεί και πέρα, τα έργα και οι δράσεις για την αποκατάσταση των ζημιών θα χρηματοδοτηθούν με ανακατανομές και αδιάθετους πόρους απο το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψις. Απο το παλιό ΕΣΠΑ 2014-2021τ κλειδώνουν για φέτος περίπου 250 εκατ. ευρώ τα οποία δεν μπορούσαν να απορροφηθούν και θα τα χάναμε! Από, το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 υπολογίζεται οτι μπορούν να υλοποιηθούν έργα ύψους 1,5 δισ. ευρώ που θα διατεθούν τα αμέσως επόμενα έτη.
Όσον αφορά στο Ταμείο Ανάκαμψης, το κλειδί βρίσκεται στην εκ νέου αναθεώρηση του «Ελλάδα 2.0». Αυτήν την περίοδο βρίσκεται ε εξέλιξη η συζήτηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την οριστικοποίηση της αναθεώρηση τους ελληνικού σχεδίου, με ορίζοντα ολοκλήρωσης σε περίπου 2 μήνες. Στο διάστημα αυτό η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει να εντάξει έργα ύψους 500 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση υποδομών. Είναι μάλιστα πιθανή και η «αφαίρεση» δράσεων οι οποίες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να μην ολοκληρωθούν έως τον Αύγουστο του 2026 ή ακόμα και να μειωθεί το κόστος ορισμένων παρεμβάσεων που προκειμένου να ενταχθούν έργα άμεσης αποκατάστασης στην περιοχή της Θεσσαλίας.
Πρακτικά τα 2 δισ. ευρώ του νέου ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης είναι πόροι οι οποίοι ήταν διαθέσιμοι στην Ελλάδα αλλά χωρίς την ευελιξία που συμφωνήθηκε χθες στο Στρασβούργο δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε έργα που σχετίζονται με τον Daniel. Μάλιστα, για να εκταμιευτούν το συντομότερο δυνατό οι πόροι και χωρις γραφειοκρατεία, θα συσταθεί άμεσα task force με Έλληνες αλλά και αξιωματούχους της Κομισιόν που θα κάνουν την όλη διαχείριση του πακέτου.
