Περιορισμένος θα είναι ο αντίκτυπος στις ελληνικές τράπεζες και γενικότερα στις τράπεζες της Ευρωζώνης από μία αύξηση των ελάχιστων υποχρεωτικών διαθεσίμων τους, την οποία εξετάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σύμφωνα με ανάλυση του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P.
Μία αύξηση των υποχρεωτικών διαθεσίμων των τραπεζών στην ΕΚΤ, από τα οποία οι τράπεζες δεν εισπράττουν τόκους, θα μείωνε την κερδοφορία και τον συντελεστή ρευστότητά τους, αλλά η μείωση θα ήταν συγκρατημένη, εφόσον η αύξηση δεν είναι, όπως αναμένει ο S&P, απότομη.
Επιπλέον, το γεγονός ότι τα επίπεδα ρευστότητας και κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών είναι σε υψηλά επίπεδα, θα απορροφούσε πιο εύκολα μία τέτοια κίνηση από την ΕΚΤ.
Επανεξέταση της εργαλειοθήκης της ΕΚΤ
Η ΕΚΤ επανεξετάζει την εργαλειοθήκη της και στο πλαίσιο αυτό σκέπτεται και την αύξηση του συντελεστή υποχρεωτικών διαθεσίμων των τραπεζών, ο οποίος σήμερα ανέρχεται στο 1% έναντι 2% που ήταν ιστορικά. Ο συντελεστής αυτός επιβάλλεται στο σύνολο των καταθέσεων, των ομολόγων και άλλων σχετικών στοιχείων παθητικού των τραπεζών.
Σύμφωνα με την ανάλυση του S&P, αν η ΕΚΤ αυξήσει τον συντελεστή υποχρεωτικών διαθεσίμων στο 2%, τα καθαρά έσοδα των ελληνικών τραπεζών από τόκους θα μειώνονταν σε σχέση με το 2022 κατά μόλις 1% και τα προ φόρων κέρδη τους κατά 2%. Για τις τράπεζες της Ευρωζώνης συνολικά, ο αντίκτυπος θα ήταν μεγαλύτερος, με μείωση των καθαρών εσόδων από τόκους κατά 2% και των προ φόρων κερδών κατά 3,3%.
Ακόμη, όμως, και αν ο συντελεστής αυξηθεί στο 4%, η επίπτωση για τις ελληνικές τράπεζες θα ήταν μία μείωση κατά 6% των κερδών τους, ενώ στην Ευρωζώνη η μείωση θα έφθανε στο 10%.
Περιορισμένος ο αντίκτυπος και στη ρευστότητα
Αναφορικά με τον συντελεστή ρευστότητας, η αύξηση των υποχρεωτικών διαθεσίμων στο 2% θα μείωνε τον συντελεστή αυτό για τις ελληνικές τράπεζες στο 200% από 205%, θα παρέμενε δηλαδή αυτός σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο. Για το σύνολο των τραπεζών της Ευρωζώνης, η αντίστοιχη μείωση θα ήταν στο 160% από 165%.
Μείωση των ελεύθερων διαθεσίμων
Ο S&P αναφέρει ότι μία αύξηση των υποχρεωτικών διαθεσίμων από την ΕΚΤ θα μπορούσε να επηρεάσει το επενδυτικό κλίμα έναντι τραπεζών της Ευρωζώνης, οι οποίες θα πρέπει το επόμενο διάστημα να αποπληρώσουν δάνεια TLTRO που είχαν πάρει από την ΕΚΤ με πολύ χαμηλά επιτόκια.
Αυτό, σύμφωνα με τον οίκο, αφορά κυρίως τις ιταλικές τράπεζες και σε μικρότερο βαθμό τις ελληνικές, αλλά θεωρεί ότι οι όποιες πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες τους θα είναι διαχειρίσιμες.
Ο οίκος εκτιμά ότι μία αύξηση των υποχρεωτικών διαθεσίμων στο 2% σε συνδυασμό με την υποχρέωση αποπληρωμής δανείων TLTRO, θα οδηγούσε σε μία μείωση των ελεύθερων διαθεσίμων τους (excess reserves) κατά περίπου 70% για τις ιταλικές τράπεζες και κατά 45% για τις ελληνικές τράπεζες. Ο αντίκτυπος στις τράπεζες των άλλων χωρών της Ευρωζώνης θα ήταν πιο περιορισμένος, με την πτώση των ελεύθερων διαθεσίμων τους να εκτιμάται στο 10%-20%.