Ο πληθωρισμός στην Τουρκία αυξήθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό φέτος καθώς το υψηλότερο ενεργειακό κόστος περιπλέκει τις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας να ελέγξει τη ζήτηση με μεγάλες επιτοκιακές αυξήσεις.
Με το κόστος των υπηρεσιών και των τροφίμων να αυξάνεται, ο ρυθμός της ετήσιας αύξησης των τιμών εκτινάχθηκε στο 61,5% τον περασμένο μήνα από σχεδόν 59% τον Αύγουστο, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της Τουρκίας. Πρόκειται για αύξηση για τρίτο συνεχόμενο μήνα, η οποία ήταν πάντως εντός των προβλέψεων των αναλυτών.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έχει ξεκινήσει έναν κύκλο νομισματικής σύσφιγξης με συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη ζήτηση, η οποία αποτελεί τον κεντρικό μοχλό αύξησης του πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια.
Μέχρι τις πρόσφατες εκλογές, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε ακολουθήσει μια επίμονα φιλοαναπτυξιακή πολιτική που βασιζόταν στο χαμηλό κόστος δανεισμού. Από τις εκλογές όμως και μετά τον διορισμό της νέα οικονομικής διοίκησης, η κεντρική τράπεζα έχει υπερτριπλασιάσει το βασικό επιτόκιο στο 30% .
«Η μέτρηση του πληθωρισμού Σεπτεμβρίου θέτει τις βάσεις για μια εμπροσθοβαρή κίνηση νομισματικής πολιτικής για να περιορισθεί η αύξηση των τιμών. Οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές σηματοδοτούν μια υψηλότερη τροχιά για τον πληθωρισμό, τον οποίο βλέπουμε τώρα να κορυφώνεται στο 73% το 2ο τρίμηνο του ’24, από την προηγούμενη πρόβλεψή μας για 70%», αναφέρει η οικονομολόγος Selva Bahar Baziki.
Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες ενέσκυψε ένας εξωτερικός κίνδυνος που δεν μπορούν να ελέγξουν οι νομισματικές αρχές. Οι διεθνείς τιμές του Brent αυξήθηκαν κατά σχεδόν 30% σχεδόν στα 100 δολάρια το βαρέλι. Σημειωτέον ότι η Τουρκία είναι μεγάλος εισαγωγέας πετρελαίου και η εκτίμηση της κεντρικής τράπεζας για τη μέση ετήσια τιμή του πετρελαίου βρίσκεται σήμερα στα 79,4 δολάρια.
Οι υψηλότερες τιμές ενέργειας ασκούν επίσης πιέσεις στη λίρα, παρά τις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας να την σταθεροποιήσει στη μάχη κατα του πληθωρισμού. Οι στρατηγικοί αναλυτές της Bank of America Corp. βλέπουν το τουρκικό νόμισμα να αποδυναμώνεται στα 30 ανά δολάριο το τελευταίο τρίμηνο του 2023.
Η επόμενη συνεδρίαση της επιτροπής νομισματικής πολιτικής είναι προγραμματισμένη για τις 26 Οκτωβρίου, ενώ η κεντρική τραπεζίτης Hafize Gaye Erkan θα ανακοινώσει τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις της τράπεζας για τον πληθωρισμό μια εβδομάδα αργότερα.
«Παρά τη σύσφιγξη των πιστωτικών συνθηκών, η αυξητική τάση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων θα επιβαρύνει τις υφιστάμενες πληθωριστικές πιέσεις και ως εκ τούτου δεν έχουμε οδηγηθεί ακόμα στο αποκορύφωμα του πληθωρισμού», δήλωσε ο Onur Ilgen, επικεφαλής του τμήματος Treasury της MUFG Bank Turkey AS.
«Αναμένουμε ότι η κεντρική τράπεζα θα αυξήσει τα επιτόκια τον Οκτώβριο σε κλίμακα παρόμοια με αυτή που έχει κάνει τους τελευταίους μήνες», δήλωσε.