Μπορεί το Ψηφιακό Ευρώ να αποτελέσει το επόμενο εργαλείο νομισματικής τόνωσης, «κοπής χρήματος»;
…Σε μια εποχή που τα επιτόκια έχουν μηδενιστεί και άρα είναι πλέον άσφαιρα όπλα στα χέρια των κεντρικών τραπεζών ως μοχλοί επιρροής της οικονομίας, μπορεί ένα ψηφιακό νόμισμα με τη σφραγίδα τις ΕΚΤ και την τεχνολογία blockchain του bitcoin να κάνει τη διαφορά;
…Τι θα σημάνει για τις εμπορικές τράπεζες και τις καταθέσεις αν οι συναλλαγές – μικρές και μεγάλες – αρχίσουν να μην περνούν μέσα από το τραπεζικό σύστημα και αρχίσουν να γίνονται αξιόπιστα, χωρίς τη διαμεσολάβηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος;
…Πόσο έτοιμοι είναι οι πολίτες να δεχθούν να έχουν ηλεκτρονικό πορτοφόλι; Τι θα τους άρεσε και τί θα τους δυσαρεστούσε; Και μήπως θα ήταν πιο πρόθυμοι αν αυτό το «πορτοφόλι» τους προσφέρονταν με κάποιο… περιεχόμενο;
Αυτά και άλλα ερωτήματα που θα καθορίσουν το μέλλον των συναλλαγών και τη μορφή του χρήματος εξετάζουν αυτόν τον καιρό οι επιτελείς κεντρικών τραπεζών σε όλο τον κόσμο, μεταξύ αυτών και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Το θέμα γίνεται ιδιαίτερα επίκαιρο, καθώς η σταδιακή εισαγωγή ενός ψηφιακού νομίσματος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως απευθείας τόνωση της οικονομίας με τη μεταφορά κάποιων ποσών απευθείας σε πολίτες και επιχειρήσεις.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ εξετάζει καιρό τώρα να «μπολιάσει» το εθνικό σύστημα των εμβασμάτων με την τεχνολογία blockchain, αναβαθμίζοντάς το έτσι σε «ψηφιακό νόμισμα». Ο επικεφαλής της Fed ερωτηθείς αναγνώρισε ότι το θέμα μελετάται. «Θέλουμε να το κάνουμε σωστά, όχι πρώτοι», είπε.
Η Κίνα έχει ήδη ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα ηλεκτρονικών πληρωμών που βασίζεται στην ίδια τεχνολογία σε μερικές μεγάλες πόλεις.
Το μομέντουμ ενισχύεται και στη Φρανκφούρτη. Πέρα από τις αναφορές της επικεφαλής Κριστίν Λαγκάρντ, πολλά στελέχη που πέρασαν από την ΕΚΤ, όπως ο Μπενουά Κερέ, μιλούν όλο και περισσότερο τελευταία για το ψηφιακό ευρώ.
Όμως τι είναι το ψηφιακό νόμισμα για το οποίο μιλούν όλοι;
Γιατί θέλουν οι κεντρικές τράπεζες να εισάγουν ένα ψηφιακό νόμισμα;
Καθώς η πανδημία του Covid-19 έχει μειώσει τη φυσική ανταλαγή χαρτονομισμάτων, οι εναλλακτικοί τρόποι πληρωμών όπως το Bitcoin κερδίζουν έδαφος. Οι κεντρικές τράπεζες, το παραδοσιακό μονοπώλιο του χρήματος, δε θέλουν να μείνουν απ’ έξω. Αναζητούν λοιπόν έναν τρόπο να περάσουν τα δικά τους νομίσματα στη νέα εποχή για να διατηρήσουν τη δεσπόζουσα θέση τους στις συναλλαγές μεταξύ των ανθρώπων. Επιπλέον αν οι άνθρωποι κάνουν όλο και λιγότερες συναλλαγές με τα παραδοσιακά νομίσματα, τότε η δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών να επηρρεάζουν τη νομισματική πολιτική θα περιοριστεί, αυξάνοντας τον κίνδυνο αλλεπάλληλων κρίσεων εμπιστοσύνης – άρα και οικονομικών κρίσεων στην πραγματική οικονομία.
Τι ζηλεύουν από το bitcoin, αφού δεν έχει καταφέρει να διαδοθεί ακόμα ευρέως;
Η χρήση του bitcoin είναι ακόμα περιορισμένη, καθώς η τιμή του παρουσιάζει μεγάλες αυξομειώσεις. Η χαρακτηριστική ιστορία «κάποιος αγόρασε πίτσα με bitcoin πρόπερσι αλλά αν την είχε αγοράσει με ευρώ/δολάρια και κράταγε τα bitcoin σήμερα θα αγόραζε διαμέρισμα» κάνει πολλούς διστακτικούς να το χρησιμοποιήσουν στις καθημερινές τους συναλλαγές. Η τιμή του μόνο τον τελευταίο χρόνο κυμάνθηκε από λιγότερα από 5.000 δολάρια σε περισσότερα από 13.000 σήμερα. Επιπλέον, το γεγονός ότι το σύστημα των κρυπτονομισμάτων είναι ανώνυμο χωρίς κεντρικό έλεγχο κάνει αρκετούς επιφυλακτικούς. Η υπογραφή μιας αξιόπιστης κεντρικής τράπεζας σε ένα ψηφιακό ευρώ, θα διατηρούσε την αξία του προβλέψιμα σταθερή: έτσι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε συναλλαγές με το πλεονέκτημα της ταχύτητας και της έλλειψης μεσαζόντων.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα ενός ψηφιακού νομίσματος;
Θεωρητικά, και με βάση κάποιες από τις προτάσεις που κυκλοφορούν, μια κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να πιστώσει απευθείας τα ψηφιακά πορτοφόλια των πολιτών, χωρίς μεσάζοντες τις τράπεζες. Αυτό θα επέτρεπε την απευθείας και άμεση μεταβίβαση βοηθημάτων όπως αυτά που έχουν διανείμει αρκετές κυβερνήσεις λόγω κορωνοϊού χωρίς γραφειοκρατία – χωρίς καν την προϋπόθεση να έχουν οι δικαιούχοι τον δικό τους τραπεζικό λογαριασμό.
Επιπλέον, καθώς η τεχνολογία blockchain των ψηφιακών νομισμάτων καταγράφει κάθε συναλλαγή στην οποία έχουν εμπλακεί, οι κεντρικές τράπεζες θα είχαν αυτόματα μια καλύτερη εικόνα της νομισματικής κυκλοφορίας και της δυναμικής της οικονομίας. Η καταγραφή των συναλλαγών θα αποκάλυπτε και τις παράνομες ενέργειες. Τέλος μια νομισματική αρχή θα μπορούσε να αλλάξει απευθείας το επιτόκιο σε όλες τις καταθέσεις αντί να υπάρχει μια σκυταλοδρομία αλλαγών…
Ωστόσο κάποια από αυτά τα πλεονεκτήματα – η καταγραφή των συναλλαγών, η δυνατότητα αυτόματης αλλαγής του επιτοκίου, ή ακόμα και η έλλειψη μεσαζόντων στις συναλλαγές αποτελούν δυνητικούς κινδύνους.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την εισαγωγή ενός ψηφιακού νομίσματος;
Αν υποθέσουμε ότι ξαφνικά οι συναλλαγές γίνονται χωρίς μεσάζοντες και ο μόνος εμπλεκόμενος στις συναλλαγές είναι μια κεντρική τράπεζα, τότε όλες οι εμπορικές τράπεζες θα έχαναν αυτόματα όλες τις καταθέσεις τους. Η σταδιακή εισαγωγή των ψηφιακών νομισμάτων από τις κεντρικές τράπεζες λοιπόν είναι μονόδρομος.
Αν υποθέσουμε ότι η τράπεζα μπορεί να αλλάζει από μόνη της το επιτόκιο στις ψηφιακές καταθέσεις, τότε πού πάει η προσωπική ελευθερία στις αποφάσεις για τις αποταμιεύσεις; Και τί γίνεται με την προσωπική ελευθερία για μια δαπάνη που για προσωπικούς του λόγους ένας πολίτης δεν θέλει να αποκαλυψθεί;
Τα ρίσκα είναι σημαντικά, αλλά η κατεύθυνση προς ένα ψηφιακό νόμισμα φαίνεται να είναι μονόδρομος. Το ερώτημα είναι αν αυτός ο δρόμος είναι ταχύς ή μονοπάτι που θα διευρύνεται σιγά–σιγά.
Πηγή: newmoney.gr