Για να συγκλίνει κανείς με κάποιους, απαιτούνται δύο προϋποθέσεις: να βελτιώνεται σε σχέση με το παρελθόν και να πηγαίνει πιο γρήγορα από τους άλλους. Καθώς όλες οι χώρες επιδιώκουν την επιτάχυνση του ψηφιακού τους μετασχηματισμού, η σύγκλιση δυσκολεύει.
Η 2η έκθεση του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ επιχειρεί μια συγκριτική παράθεση μέσω του σύνθετου δείκτη ψηφιακής ωριμότητας (DMI). Τα στοιχεία δείχνουν βελτίωση της ψηφιακής ωριμότητας της χώρας, σε πολλές περιπτώσεις με αξιοσημείωτη ταχύτητα. Οι αλλαγές κινούνται στη σωστή κατεύθυνση και το ψηφιακό περιβάλλον εξελίσσεται προς κάθε κατεύθυνση είτε μιλάμε για το Δημόσιο, είτε για τις επιχειρήσεις, είτε για τους πολίτες. Όμως, στη συνολική κατάταξη η Ελλάδα παραμένει χαμηλά (στην 27η από την 28η θέση) και διαφαίνεται καθαρά πως το κενό δεν μπορεί να καλυφθεί από τη μια χρονιά στην άλλη. Οι εταίροι της Ελλάδας στην Ε.Ε. βρίσκονται και αυτοί σε διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού, ενώ παράλληλα, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστά κορυφαία αναπτυξιακή προτεραιότητα της ερχόμενης προγραμματικής περιόδου.
Τέσσερις διαστάσεις μετασχηματισμού
Οι τέσσερις βασικές διαστάσεις ψηφιακού μετασχηματισμού που θα κρίνουν τη συνολική πρόοδο της χώρας είναι, πρώτον, το ρυθμιστικό περιβάλλον και η δημόσια διοίκηση, όπου τα ουσιαστικά βήματα προόδου, αλλά και τα προβλήματα αντανακλώνται στη βελτίωση της κατάταξης της Ελλάδας κατά τέσσερις θέσεις (24η από 28η) ως προς το δεύτερο, αλλά πτώση στην 28η θέση ως προς το πρώτο. Η περαιτέρω επιτάχυνση στην ψηφιοποίηση των διεπαφών με τις επιχειρήσεις και στη διασύνδεση των ηλεκτρονικών μητρώων (όπου η Ελλάδα είναι στην 26η θέση) είναι κρίσιμο να διασφαλιστεί.
Δεύτερη διάσταση είναι η ψηφιακή ωριμότητα των επιχειρήσεων και το Έξυπνο Εργοστάσιο. Η σχετικά χαμηλή θέση της Ελλάδας ως προς την ψηφιακή ωριμότητα των επιχειρήσεων (25η θέση) μπορεί να αντιστραφεί μόνο με επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού στη βιομηχανία και σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας με σύγχρονο εξοπλισμό και ψηφιακές τεχνολογίες (Big Data Analytics, Internet of Things, Cloud Computing, Artificial Intelligence, Blockchain, Virtual & Augmented Reality, Cybersecurity, digital twins, κ.λπ.).
Τρίτον, οι σύγχρονες ψηφιακές δεξιότητες. Αποτελούν καθοριστικό παράγοντα της ανθεκτικότητας και ανταγωνιστικότητας για επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Η χαμηλή θέση της Ελλάδας (27η), όπως και στην ενδο-επιχειρησιακή κατάρτιση (24η), ξεκινάει από χρόνιες παθογένειες που αφορούν κυρίως την ελλιπή σύνδεση της εκπαίδευσης και κατάρτισης με την αγορά εργασίας, το χαμηλό επίπεδο συνεχιζόμενης κατάρτισης και την απουσία μηχανισμού παρακολούθησης και αξιολόγησης των ψηφιακών δεξιοτήτων. Ζητούμενο παραμένει η ανάπτυξη εθνικού πλάνου δεξιοτήτων για την ψηφιακή οικονομία με προγράμματα εκπαίδευσης, επανεκπαίδευσης, και διά βίου μάθησης στις ψηφιακές τεχνολογίες και την πληροφορική.
Τέταρτον, είναι οι εθνικές υποδομές. Αν και υλοποιούνται με γρήγορους ρυθμούς σημαντικές επενδύσεις συνδέσεων υπερ-υψηλής ταχύτητας, που θα συμβάλουν καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Ατζέντας 2025, επειδή και η υπόλοιπη Ε.Ε. προχωράει σε αντίστοιχες, η προσπάθεια δεν μεταφράζεται σε άνοδο στην κατάταξη. Η βελτίωση της διείσδυσης των ευρωζωνικών δικτύων και η μετάβαση στην εποχή του 5G είναι κρίσιμες προϋποθέσεις για την απαραίτητη τεχνολογική προσαρμογή.
Από τα παραπάνω βλέπουμε πως η χαμηλή αφετηρία της Ελλάδας σημαίνει πως δεν αρκεί μόνο να πραγματοποιούμε τις σωστές μεταρρυθμίσεις, αλλά και να τις πραγματοποιούμε με μεγαλύτερη ταχύτητα και εύρος από τους υπόλοιπους, αλλά και με μεγαλύτερη συνέπεια. Για τον ΣΕΒ, η τεχνολογική προσαρμογή και οι σύγχρονες ψηφιακές δεξιότητες είναι απαραίτητοι πυλώνες για ένα πετυχημένο παραγωγικό υπόδειγμα. Για να μπορέσουμε όμως να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε αποτελεσματικές παρεμβάσεις, είναι σημαντικό να έχουμε όσο πιο πλήρη εικόνα γίνεται. Η στενή παρακολούθηση των σχετικών δεικτών είναι κρίσιμη παράμετρος είναι σημαντικό να αξιοποιηθεί για τον σχεδιασμό ακόμα πιο στοχευμένων παρεμβάσεων ενώ και η απρόσμενη ψηφιακή ώθηση από την πανδημία μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ορμής.
* Ο κ. Γιάννης Μητσός είναι Senior Advisor, τομέας ΜΜΕ, Θέσεων και Ενημέρωσης ΣΕΒ
naftemporiki.gr