Στον «χάρτη» της ευρωπαϊκής αγοράς εξοχικής κατοικίας αναμένεται να εισέλθει για τα καλά η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. Νέες κατασκευές, νέοι προορισμοί και κυρίως νέα κίνητρα για την αγορά ακινήτων από ξένους, πρόκειται να φέρουν την χώρα στο επίπεδο, που προσδοκούν επί δεκαετίες οι επαγγελματίες της κτηματαγοράς. Τουλάχιστον αυτό είναι το σχέδιο, όπως φαίνεται από τις πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της περαιτέρω ενίσχυσης της ζήτησης ακινήτων από ξένους αγοραστές, η κυβέρνηση φέρνει στη Βουλή διάταξη με την οποία δίνονται κίνητρα σε ξένους συνταξιούχους, προκειμένου αυτοί να μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και να επωφεληθούν από την χαμηλότερη φορολόγηση.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του νέου φορολογικού νομοσχεδίου που κατατέθηκε τις προηγούμενες ημέρες προς δημόσια διαβούλευση, τα εισοδήματα που προκύπτουν σε ξένη χώρα από συντάξεις, προτείνεται να φορολογούνται στην Ελλάδα με συντελεστή 7% για περίοδο 10 ετών. Ταυτόχρονα, οι άνθρωποι αυτοί θα απαλλαγούν από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Βασική προϋπόθεση είναι οι ενδιαφερόμενοι συνταξιούχοι να μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία από χώρα, με την οποία υφίσταται συμφωνία αποφυγής διπλής φορολόγησης.
Πέραν της προφανούς τόνωσης των δημοσίων εσόδων, η συγκεκριμένη ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει δέλεαρ τόσο για τους χιλιάδες υφιστάμενους ιδιοκτήτες εξοχικών κατοικιών, όσο και τους μελλοντικούς. Με τον τρόπο αυτό, οι σημερινοί τουρίστες θα μπορέσουν να μετατραπούν στους μελλοντικούς αγοραστές ακινήτων και σταδιακά σε μόνιμους κατοίκους της χώρας και μάλιστα όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά στην περιφέρεια, όπου οι ανάγκες είναι πολλαπλάσιες. Την ίδια στιγμή, όσοι έχουν ήδη αποκτήσει κάποια εξοχική κατοικία στην Ελλάδα, θα έχουν το κίνητρο να την χρησιμοποιούν πιο συχνά και ταυτόχρονα να μεταφέρουν στην Ελλάδα την φορολογική τους κατοικίας.
Τα οφέλη είναι προφανή και τα «δρέπουν» επί δεκαετίες, άλλες χώρες της Μεσογείου, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η νότια Γαλλία, που έχουν γίνει μόνιμοι τόποι διαμονής εύπορων συνταξιούχων από χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπως η Μεγ. Βρετανία, η Γερμανία και οι σκανδιναβικές χώρες. Αυτός ήταν και ο λόγος που στελέχη της αγοράς ακινήτων ζητούσαν την παροχή κινήτρων για την προσέλκυση της συγκεκριμένης ομάδας υποψήφιων αγοραστών.
Μάλιστα, σύμφωνα με φορείς της αγοράς ακινήτων, εφόσον υπάρξει η προσδοκώμενη ανταπόκριση, η ρύθμιση αυτή όχι μόνο θα αυξήσει ακόμα περισσότερο την ζήτηση για αγορά εξοχικών κατοικιών από το εξωτερικό, αλλά θα ενισχύσει και τις τοπικές οικονομίες σε σειρά περιοχών της περιφέρειας, που μέχρι σήμερα στηρίζονταν σε μεγάλο βαθμό από τις τουριστικές ροές για την οικονομική τους επιβίωση. Η εγκατάσταση ξένων κατοίκων για μεγάλο μέρος του ημερολογιακού έτους, ή ακόμα και για ολόκληρο τον χρόνο, θα ενισχύσει καθοριστικά την τοπική οικονομία, βελτιώνοντας το επίπεδο ζωής και των μόνιμων κατοίκων, ενθαρρύνοντας και την δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας, αλλά και την αποκέντρωση, καθώς θα υπάρξουν τα απαιτούμενα κίνητρα για την μετακίνηση περισσότερων ανθρώπων προς περιοχές της περιφέρειας, τόσο της νησιωτικής Ελλάδας, όσο και της ηπειρωτικής χώρας.
Έχει προηγηθεί το εξαιρετικά επιτυχημένο πρόγραμμα της «Χρυσής Βίζα», το οποίο όμως αφορά αποκλειστικά πολίτες τρίτων χωρών, δηλαδή εκτός Ε.Ε. και έχει αυξήσει την ζήτηση ακινήτων περισσότερο στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Με την νέα αυτή ρύθμιση, η ζήτηση αναμένεται να μεταφερθεί και προς τις δημοφιλείς τουριστικά περιοχές και να επεκταθεί και στους πολίτες των χωρών-μελών της Ε.Ε.
Σημειωτέον ότι αντίστοιχη νομοθεσία έχει ψηφιστεί το 2019 και για άλλες κατηγορίες ξένων πολιτών (non-dom), οι οποίοι επίσης μπορούν, ως φυσικά πρόσωπα, να μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, υπό τον όρο της υλοποίησης κάποιας μορφής επένδυσης στην χώρα, με το ελάχιστο όριο να τίθεται στις 500.000 ευρώ. Ο όρος αυτός θα πρέπει να εκπληρωθεί εντός τριών ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μεταφοράς της φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα. Μπορεί να αφορά κάθε είδους επένδυση, δηλαδή τόσο ακίνητα, όσο και κινητά περιουσιακά στοιχεία (π.χ. μετοχές κτλ.). Όσοι επιλέγουν την Ελλάδα για την νέα τους φορολογική κατοικία, φορολογούνται με ανώτατο φόρο 100.000 ευρώ, για το σύνολο των εισοδημάτων που αποκτούν στο εξωτερικό, ανεξαρτήτως αξίας. Γι’αυτό, η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίνεται ελκυστική κυρίως από πολυεκατομμυριούχους του εξωτερικού.
Άλλη μια ρύθμιση, η οποία εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει υπέρ της αγοράς των εξοχικών κατοικιών και κυρίως στο «μέτωπο» της ανέγερσης νέων ακινήτων, είτε μεμονωμένων συγκροτημάτων, είτε οργανωμένων τουριστικών καταλυμάτων (που συνδυάζονται δηλαδή με ξενοδοχειακές υποδομές, μαρίνες, γκολφ κτλ.), αφορά στην αναστολή ΦΠΑ 24% για την απόκτηση κατοικίας. Μέχρι σήμερα, οι ξένοι αγοραστές ακινήτων επέλεγαν, σχεδόν αποκλειστικά, κάποιο μεταχειρισμένο ακίνητο και όχι νεόδμητες κατασκευές, ακριβώς επειδή οι τελευταίες επιβαρύνονται με ΦΠΑ 24% (απαλλάσσεται μόνο η πρώτη κατοικία), τη στιγμή που η μόνη επιβάρυνση που συνοδεύει τις μεταχειρισμένες κατοικίες είναι ο φόρος μεταβίβασης με συντελεστή 3%. Πλέον, οι ξένοι αγοραστές θα μπορούν να κινούνται και προς την αγορα νεόδμητου ακινήτου, εφόσον η οικοδομική άδεια με την οποία κατασκευάστηκε έχει εκδοθεί έως το τέλος του 2022, όταν και λήγει η τριετής αναστολή ΦΠΑ που έχει θεσμοθετηθεί.