Πώς η πανδημία μετασχηματίζει το παγκόσμιο εμπόριο

Η πανδημία του κορωνοϊού κατάφερε να κάνει ό,τι δεν κατάφεραν χρόνια τώρα οι πολιτικές προστατευτισμού του Ντόναλντ Τραμπ και ό,τι δεν κατάφεραν για δεκαετίες τώρα οι εχθροί της παγκοσμιοποίησης. Ο κορωνοϊός κατάφερε να εκθέσει τις αδυναμίες της. Και το έκανε με τέτοιο εμφατικό τρόπο, υποστηρίζει σε δημοσίευμά του το Politico, που καθιστά αναγκαία την αναζήτηση νέων προσεγγίσεων από τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο.

Μέχρι πριν από λίγο καιρό οι προσπάθειες γύρω από το παγκόσμιο εμπόριο εξαντλούνταν σε συζητήσεις για τα συμφέροντα εξαγωγέων και εργαζομένων, όπως η αξίωση του Αμερικανού προέδρου για πιο δίκαιες εμπορικές σχέσεις με την Κίνα. Η υγειονομική κρίση του κορωνοϊού μετατόπισε το ενδιαφέρον σε πιο πρακτικά ζητήματα αναφορικά με το παγκόσμιο εμπόριο θέτοντας πλέον το ερώτημα κατά πόσο η παραγωγή και η διάθεση είναι ευάλωτες ή ανεπηρέαστες. Κατά πόσο δηλαδή οι εξωτερικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την απρόσκοπτη ροή της παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων.

Την ώρα που λόγω της πανδημίας χώρες από όλο τον κόσμο βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωπες με μεγάλες ελλείψεις προϊόντων, από ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό και φάρμακα μέχρι τεχνολογικά προϊόντα, γινόταν πια ξεκάθαρη η εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές βασικών ειδών αγαθών, και κυρίως η εξάρτηση από την Κίνα που  παράγει μεγάλο μέρος τους. Πλέον η απρόσκοπτη ροή της εφοδιαστικής αλυσίδας εξελίχθηκε σε ζήτημα ζωής και θανάτου.

Έτσι τέθηκε εκ νέου το ζήτημα της μεγιστοποίησης της αποτελεσματικότητας στην παραγωγή που σε κανονικές συνθήκες επιφέρε μείωση του κόστους αλλά σε έκτακτες συνθήκες επιφέρει ελλείψεις προϊόντων- αφού οι προμηθευτές δεν μπορούν ή δεν θέλουν να καλύψουν τις εκάστοτε ανάγκες. Η παραγωγή που δεν επηεράζεται από τις εξωτερικές συνθήκες αντικατέστησε ουσιαστικά την αποτελεσματικότητα.

Ο κορωνοϊός ενδυνάμωσε με αυτό τον τρόπο την αντίληψη ότι οι μεγάλες αλυσίδες εφοδιασμού έχουν αποδειχθεί «εξαιρετικά ευάλωτες» και πρέπει να γίνουν «πιο ανθεκτικές», πράγμα που φέρνει στο προσκήνιο την επαναφορά της παραγωγής σε εγχώριο έδαφος. Δεδομένου μάλιστα ότι στο εξής αναμένεται οι πανδημίες να γίνουν σύνηθες φαινόμενο και η κλιματική αλλαγή να δημιουργεί ακραία καιρικά φαινόμενα, η «ανθεκτικότητα» αποκτά περισσότερο νόημα από ποτέ για τις εφοδιαστικές αλυσίδες.

Εδώ όμως δεν ήρθαμε σε μια νύχτα, ούτε κατά λάθος, αναφέρει το Politico εξηγώντας το ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι εταιρείες που στην αναζήτηση της αποτελεσματικότητας- και μείωση του κόστους παραγωγής – μετέφεραν σε χώρες με ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες για τις επενδύσεις τις εγκαταστάσεις τους. Συνθήκη που όπως είδαμε πλέον τις καθιστά ευάλωτες- και συνθήκη η οποία πριμοδοτήθηκε από την πρόοδο στον τομέα των logistics και των μεταφορών.

Η συζήτηση για την ανθεκτικότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων ενέχει όμως πολιτικές συνέπειες, καθώς οι ηγέτες προσπαθούν να επαναπατρίσουν την παραγωγή, προσφέροντας μια σειρά από οικονομικά κίνητρα, εγγυήσεις δανείων, επιδοτήσεις ή δημόσιες συμβάσεις. Πρόκειται δηλαδή για μια διόρθωση της πορείας προς το ελεύθερο εμπόριο.

Οι αλυσίδες εφοδιασμού που αφορούν τα εμβόλια είναι ζωτικής σημασίας, δεν είναι όμως οι μόνες σημαντικές. Την προσοχή προσελκύουν επίσης οι φυσικοί πόροι που απαιτούνται για την παραγωγή μπαταριών για κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρικά οχήματα – ένας κλάδος στον οποίο, για άλλη μια φορά, η Κίνα παίζει πολύ μεγάλο ρόλο.

Με τους εμπορικούς της εταίρους όμως να αισθάνονται ευάλωτοι, ποιοι αναδεικνύονται οι στόχοι του μεγάλου παίκτη στο παιχνίδι; Πιθανότητα την μείωση της εξάρτησης από προμηθευτές των ΗΠΑ παράγοντας περισσότερα τεχνολογικά προϊόντα σε κινεζικό έδαφος.

 

 

naftemporiki.gr 

Exit mobile version