Crash test για τα χρέη που θα αφήσει πίσω της η πανδημία προς το δημόσιο και τις τράπεζες θα αποτελέσει η εξωδικαστική ρύθμιση χρεών, που επιτρέπει την αποπληρωμή των οφειλών στην εφορία και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης έως και σε 240 δόσεις. Η διαδικασία προβλέπεται στο νέο πτωχευτικό νόμο και πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές Ιουνίου.
Τράπεζες και υπουργείο Οικονομικών δουλεύουν εντατικά για τη δημιουργία της πλατφόρμας που θα υποδέχεται τις αιτήσεις, αλλά και τη δημιουργία του αλγόριθμου βάσει του οποίου θα υπολογίζεται η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
Στην εξωδικαστική ρύθμιση θα μπορούν να εντάσσονται για πρώτη φορά – εκτός από τα νομικά πρόσωπα και οι ελεύθεροι επαγγελματίες – και τα φυσικά πρόσωπα, δηλαδή τα νοικοκυριά που έχουν οφειλές είτε προς τις τράπεζες είτε προς το δημόσιο ακόμη και αν αυτά δεν είναι σε καθυστέρηση. Θα μπορούν δηλαδή να ρυθμίσουν οφειλές που είναι εξυπηρετούμενες, αλλά δυσκολεύονται να εξοφλήσουν υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους κατά 20% τουλάχιστον.
Προϋπόθεση είναι επίσης οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε ένα και μόνο φορέα κατά 90%. Η διαδικασία θα είναι γρήγορη καθώς θα πρέπει να ολοκληρώνεται το ανώτερο σε δύο μήνες από την υποβολή της αίτησης στην πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και η λύση θα δίνεται αυτοματοποιημένα βάσει ενός αλγορίθμου που θα υπολογίζει την ικανότητα αποπληρωμής των χρεών που θα έχει η επιχείρηση ή το φυσικό πρόσωπο με βάση τα εισοδήματά του και τις υποχρεώσεις τους προς το σύνολο των πιστωτών. Εκτός από τα εισοδήματα οι τράπεζες θα λαμβάνουν υπόψη τους την αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη προκειμένου να αποφασίζουν ανT θα αποδεχθούν τη ρύθμιση που προκύπτει.
Στο μεσοδιάστημα, δηλαδή από την υποβολή της αίτησης έως και την δίμηνη ολοκλήρωση της διαδικασίας, θα παύουν τα αναγκαστικά μέτρα εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη, ο οποίος θα πρέπει να αποδεχθεί την άρση του φορολογικού και τραπεζικού του απορρήτου.
Η υιοθέτηση της ρύθμισης που θα προκύπτει από το υπολογιστικό εργαλείο, δεν θα είναι υποχρεωτική για τις τράπεζες, εφόσον αυτή τους φέρνει σε δυσμενέστερη θέση σε σχέση με αυτή που θα βρίσκονταν εάν προχωρούσαν στην ρευστοποίηση της περιουσίας του οφειλέτη. Είναι ωστόσο υποχρεωτική για το δημόσιο εφόσον τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
• Οι απαιτήσεις του Δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης δεν υπερβαίνουν, ανά φορέα, το ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ.
• Το Δημόσιο και οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μικρότερο από το σύνολο των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη.
Η συμφωνία αναδιάρθρωσης δεν απαιτεί επικύρωση από το πτωχευτικό δικαστήριο και υπογράφεται εφόσον εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών. Από τη συμφωνία τεκμαίρεται ότι η ρύθμιση καθιστά την επιχείρηση του οφειλέτη βιώσιμη και αποτρέπει την αφερεγγυότητά του ή ότι το φυσικό πρόσωπο καθίσταται αξιόχρεο. Ο οφειλέτης χάνει τη ρύθμιση εάν καταστεί υπερήμερος ως προς τις μηνιαίες καταβολές της σύμβασης αναδιάρθρωσης που συμφωνείται με τους πιστωτές, για χρονικό διάστημα άνω των 3 μηνών αθροιστικά.
Ο νόμος θέτει πρόσθετες εξαιρέσεις για την αποφυγή κατάχρησης της διαδικασίας ή τη διαγραφή ορισμένων κατηγοριών υποχρεώσεων. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι η διαδικασία δεν είναι διαθέσιμη σε οφειλέτες εφόσον τουλάχιστον το 90% των συνολικών τους οφειλών σε χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης οφείλεται σε ένα φορέα, δεδομένου ότι στην περίπτωση αυτή είναι αποτελεσματικότερη για τους συνεργάσιμους οφειλέτες η προσφυγή στη διμερή διαπραγμάτευση με τον χρηματοδοτικό φορέα που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των απαιτήσεων μέσω της διαδικασίας του Κώδικα Δεοντολογίας. Για την αποφυγή της υπέρμετρης επιβάρυνσης της διαδικασίας εξαιρούνται επίσης περιπτώσεις όπου η συνολική οφειλή προς πιστωτές δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.
Για την αναδιάρθρωση οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού απαιτείται συναίνεση σε συγκεκριμένη πρόταση πιστωτών από τον οφειλέτη και την πλειοψηφία (ως προς την αξία των σχετικών τους απαιτήσεων) των χρηματοδοτικών φορέων. Η συναίνεση αποτυπώνεται σε σύμβαση αναδιάρθρωσης που μπορεί να καταρτισθεί και ηλεκτρονικά.
moneyreview.gr