Γκάζι για επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη «πατάει» η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αυξάνοντας τις δαπάνες την τελευταία δεκαετία και γεφυρώνοντας το χάσμα σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Βέβαια, παρά την πρόοδο, ακόμη η Ελλάδα παραμένει χαμηλά στη σχετική κατάταξη, δεδομένου πως οι δαπάνες που διαθέτει για έρευνα και ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ, όχι μόνο δεν συγκλίνουν αλλά απέχουν σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 27 κρατών-μελών.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) το 2022, έτος σταδιακής ανάκαμψης του ελληνικού ΑΕΠ από το πλήγμα της πανδημικής κρίσης, οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη –ανεξάρτητα από την πηγή χρηματοδότησης– ξεπέρασαν τα 3 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 16,6% σε σχέση με το 2021 (2,6 δισ. ευρώ).
Καθοριστικής σημασίας στην προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης ήταν η συμβολή του ιδιωτικού τομέα, που φαίνεται πως αντιλαμβάνεται ότι κλειδί για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας είναι οι επενδύσεις σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες. Ετσι, οι δαπάνες Ε&Α στις επιχειρήσεις ανήλθαν στο 1,5 δισ. ευρώ, οι δαπάνες του τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στα 905,7 εκατ. ευρώ, αυτές του κρατικού τομέα –δηλαδή τα ερευνητικά κέντρα που εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας– αγγίζουν τα 647,4 εκατ. ευρώ, ενώ οι αντίστοιχες ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων τα 17,3 εκατ.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης διαμορφώθηκαν πέρυσι σε 1,49%, 1,46% το 2021, 1,51% το 2020 και 0,71% πριν από μία δεκαετία. Η ενίσχυση των δαπανών είναι εμφανής εάν δούμε και τα αντίστοιχα στοιχεία τα χρόνια πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης ως ποσοστό του ΑΕΠ κινήθηκαν το 2008 σε 0,66%.
Βάσει των στοιχείων για το 2022, η χώρα μας κατατάσσεται 14η μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. μετά την Πορτογαλία (12η) και την Ουγγαρία (13η) και πριν από την Ιταλία. Πρώτο είναι το Βέλγιο (3,43%), ενώ έπονται η Σουηδία (3,4%), η Αυστρία (3,26%) και η Γερμανία (3,13%).